وقتی درباره میزان دفع کودکان صحبت میکنیم، هیچ برنامه یا مقدار “نرمال” مشخصی وجود ندارد. تنها میتوانیم بگوییم که چه میزانی برای هر کودک خاص به عنوان نرمال در نظر گرفته میشود. یک کودک ممکن است پس از هر وعده غذایی دفع کند یا میان دو دفعهی متوالی یک یا دو روز یا بیشتر فاصله بگیرد. الگوی دفع مختص به هر کودک بستگی دارد به غذاهایی که میخورد، میزان فعالیت بدنی و سرعت هضم غذا و دفع مواد زائد.
اگر نگران کودکتان هستید که آیا یبوست دارد یا خیر به نکات زیر دقت کنید:
- کاهش فراوان دفع، به خصوص اگر کودک بلافاصله پس از چهار روز یا بیشتر بدون دفع باشد و زمانی که نیاز به دفع دارد احساس ناخوشایندی میکند.
- وجود تکههای خشک و سفت که دفع آنها به راحتی انجام نمیشود.
- مدفوع بسیار روان و شل که در پوشک کودک باقی میماند یا اگر کودک بتواند به توالت برود، لباس زیرش کثیف میشود. ممکن است مدفوع روان از انسداد در روده پایینی گذشته و به پوشک یا لباس زیر کودک راه یابد. اگر با این موارد روبهرو شدید، فرض نکنید که اسهال است این ممکن است نشانهای از یبوست باشد.
چرا بچهی من دچار یبوست میشود؟
مصرف غذاهای کم فیبر به مقدار زیاد، مانند شیر، پنیر، ماست یا کره بادام زمینی، و همزمان عدم مصرف کافی میوه و سبزیجات توسط کودک، ممکن است منجر به بروز یبوست شود.
اضطراب درباره دستشویی: اگر کودک شما نگرانی یا فشاری درباره رفتن به دستشویی دارد، ممکن است عمداً مدفوع خود را نگه دارد. اگر او تمام علائم سختی در دفع را نشان میدهد مانند فشردن بدن، خم شدن پشت و قرمز شدن صورت اما هیچ چیزی خارج نمیشود، ممکن است مدفوع خود را نگه داشته باشد.
حتی اگر کودک شما توانسته باشد به تنهایی به دستشویی برود، ممکن است به اندازه کافی در آنجا نماند تا تمام مدفوع خود را دفع کند. این میتواند منجر به تشکیل مدفوع خشک در روده بزرگ شود که باعث گشاد شدن و درد میشود. روده بزرگ گشاد شده میتواند منجر به تشکیل مدفوع سفت و بزرگتر از حد طبیعی شود که دفع آن دشوار است و ممکن است کودک را از رفتن به دستشویی کمتر علاقهمند کند.
از دست دادن آب بدن: اگر کودک شما به اندازه کافی آب نمینوشد، سیستم بدنش با جذب بیشتر آب از آنچه میخورد یا مینوشد و همچنین از مدفوع واکنش نشان خواهد داد. این میتواند منجر به تشکیل مدفوع خشک و سفت شود که دفع آن دشوار است.
کاهش تحرک: تحرک میتواند به جریان خون به سیستم گوارش کودک کمک کند. بنابراین، اگر کودک کمتر تحرک کند، ممکن است با مشکلات در دستشویی مواجه شود.
چطور میتوان یبوست کودک را درمان نمود؟
توصیه میشود که از دادن غذاهای بیش از حد به کودک خود خودداری کنید، زیرا ممکن است تأثیر سفتکنندهای داشته باشد. این غذاها شامل موز، هویج پخته، کدو و مقادیر زیادی از لبنیات مانند شیر، پنیر، ماست و بستنی هستند.
برای افزایش جذب فیبر در کودک خود، میتوانید به او مقادیر زیادی از جوانه گندم، برشتوک صبحانه یا نان و میوهها و سبزیجاتی مانند آلو، زردآلو، گوجهفرنگی، نخودفرنگی، لوبیا و کلم بروکلی بدهید.
برای کمک به حفظ نرمی مدفوع کودکتان، میزان مایعاتی که مصرف میکند را افزایش دهید. آب بهترین گزینه است، اما میتوانید مقادیر کمی از آب سیب و آلو نیز به او بدهید. با این حال، باید توجه داشته باشید که مصرف مایعات کودکتان را در روز به 1/5 تا 1/3 لیوان محدود کنید تا از آسیب به دندانها و اشتهای او جلوگیری شود. اگر کودکتان هر 5 تا 6 ساعت ادرار میکند، احتمالاً به میزان کافی مایعات مصرف میکند.
توصیه میشود هر روز کودکتان را تشویق کنید که پیادهروی و دویدن در اطراف خانه انجام دهد تا خون به تمام اعضای بدنش جریان یابد.
شکم کودکتان را میتوانید ماساژ دهید. با دستانتان، با 3 انگشت از ناف او به سمت پایین حرکت کنید و با فشار آرام اما قوی، شکم وی را ماساژ دهید. فشاری را اعمال کنید که یک سفتی یا توده سخت را احساس کنید. حدود 3 دقیقه فشار را بر روی شکمش حفظ کنید.
اجبار کودکتان به رفتن به دستشویی قبل از آنکه کاملاً آماده شود، توصیه نمیشود. این کار ممکن است او را بترساند و بیمیل به دستشویی شود و به طور عمدی مدفوع خود را نگه دارد. اگر متوجه شوید کودکتان این کار را میکند، میزان مصرف فیبر او را افزایش دهید و تمرین رفتن به دستشویی را فراموش کنید. صبر کنید تا زمانی که مشتاقانه و آماده برای این کار باشد.
وقتی کودکتان آماده است و نشانههای دفع را نشان میدهد، او را تشویق کنید که از دستشویی استفاده کند. اگر او میگوید که هیچگاه آماده نخواهد شد، 5 تا 10 دقیقه پس از صبحانه و شام او را وادار کنید روی توالت بنشیند. (بعضی از کودکان که مدت طولانی یبوست داشتهاند، ممکن است توان درک پر بودن روده را از دست بدهند.) اگر کودکتان به مهد میرود، بررسی کنید که آیا او به درستی دستشویی میرود یا نه. برخی از بچهها ممکن است علاقهمند به استفاده از دستشویی در خارج از خانه نباشند.
نظرات کاربران