زمانی که شاهد رشد و پیشرفت کودک خود هستید و مراحل زندگی او را مشاهده میکنید، طبیعی است که نگران باشید که آیا رشد و توسعه وی در مسیر درست قرار دارد یا خیر. ممکن است به خودتان بگویید: “تا الان باید ضمیرها را یاد میگرفت، نه؟” یا “خواهر کوچکترش در این سن قادر به پوشیدن لباس خودش بود. چرا او نمیتواند؟” اما در واقع، رشد کودک اغلب با توجه به برنامهای که خودش برای رشد دارد، صورت میگیرد.
در اکثر موارد، کودکان مراحل مختلف رشد را در زمان مناسب و مطابق با انتظارات عبور میکنند، مراحلی مانند استفاده از توالت و مهارت در راندن سهچرخه. در صورتی که این مهارتها را کودک در زمان مورد انتظار بهدست نیاورده باشد، معمولاً زودتر یا دیرتر به آن برنامه میرسد. از طرف دیگر، رصد و ردگیری زودهنگام مشکلات احتمالی، بهتر است تا آنکه بفهمیم که کودک پیشدبستانیمان با تاخیر واقعی در رشد مواجه است.
مفهوم تاخیر در رشد چیست؟
پزشکان این عبارت را استفاده میکنند زمانی که کودک نتواند در محدوده زمانی نرمال به یک مرحله خاص از رشد دست یابد. این تاخیر میتواند در یک یا چند زمینه از رشد شامل مهارتهای حرکتی ضعیف یا درشت (مانند پریدن و ساخت برج با بلوکها)، مهارتهای ارتباطی و زبانی (شامل درک مطالب به شکل پذیرشی و بیان مطالب به شکل گفتاری)، مهارتهای خودمراقبتی (مانند استفاده از توالت و پوشیدن لباس) و مهارتهای اجتماعی (مانند برقراری ارتباط چشمی و بازی با دیگران) رخ دهد.
به گفته کلیر لرنر، متخصص رشد کودک در موسسه ملی غیرانتفاعی صفرتاسه که به ارتقای رشد سالم کودکان میپردازد، “باید به خاطر داشته باشیم که علیرغم پیشرفت نوعی رشد در یک الگوی معمول و صعودی، کودکان به سرعتها و با روشهای متفاوتی در حال رشد هستند.”
به عنوان مثال، یک کودک 25 ماهه ممکن است در مهارتهای حرکتی بسیار پیشرفته باشد و علاقه زیادی به فعالیتهای گشت و گذار و برقراری ارتباط از طریق حرکت داشته باشد، اما علاقه کمتری به نقاشی و استفاده از مداد داشته باشد. به طرف دیگر، کودک دیگری در همان سن ممکن است در نقاشی ماهر باشد، اما در مهارتهای حرکتی کمتری توانایی داشته باشد. کلیر لرنر توضیح میدهد که “آنچه مهم است، رشد جامع کودک در تمام زمینههاست.”
احتمال اینکه کودک پیشدبستانی شما تاخیر در رشد داشته باشد، بستگی به موارد خاص و شرایط فردی او دارد. طبق گفته آکادمی پزشکان اطفال آمریکا (AAP)، حدود 9 درصد از کودکان زیر 36 ماه قابلیت مواجهه با یک مشکل رشدی مانند مشکل در یادگیری، برقراری ارتباط، بازی کردن یا انجام فعالیتهای فیزیکی و مهارتهای عملی را دارند.
همچنین، حدود 18 درصد از کودکان (از تولد تا 18 سالگی) تجربهی ناتوانیهایی مانند اختلالات زبانی و گفتاری، عقبافتادگی ذهنی، ناتوانی در یادگیری و مشکلات احساسی و رفتاری را دارند. برخی از این ناتوانیها ممکن است با ورود کودک به مدرسه بهبود یابند، اما برخی دیگر از آنها در کلاس دوم یا مراحل بعدی تشخیص داده میشوند. کمتر از 3 درصد از این کودکان ناتوانیهای گسترده و شدیدی مانند عقبافتادگی ذهنی، اوتیسم، اختلالات مغزی یا مشکلات شدید دیداری یا شنیداری دارند.
نظرات کاربران