اینکه مسمومیت سرب در کودکان کاهش یافته است اما هنوز مشکلی جدی است، قابل توجه است. در سال 1978، حدود 3 تا 4 میلیون کودک در ایالات متحده آمریکا مقادیر بالای سرب در خون خود داشتند، اما این رقم در سال 2002 به 310,000 نفر کاهش یافت. این کاهش به دلیل آگاهی بیشتر در مورد این مسئله و ممنوعیت استفاده از محصولات سرب‌دار بوده است.
عامل مهمی که در این زمینه نقش دارد، قدمت خانه است. معمولاً خانه‌های قدیمی‌تر احتمال بیشتری دارند که رنگ‌های حاوی سرب و لوله‌های سربی داشته باشند. همچنین، تماس کودک با دوستی که در خانه‌ای قدیمی‌تر زندگی می‌کند، رفتن به خانه‌ای قدیمی یا بازی در حیاطی در مجاورت خانه قدیمی بازسازی‌شده ای میتواند خطرساز باشد.
عوامل دیگری که می‌توانند موجب مسمومیت سرب شوند، شامل مشرف بودن به بزرگراه یا مناطق صنعتی و شغل‌ها و سرگرمی‌های خاص است که ممکن است سرب را به خانه بیاورند. همچنین، کودکان بین یک تا دو سالگی بیشتر در معرض مسمومیت سرب قرار دارند.
آزمایش برای کودکان پیش دبستانی
کنترل مداوم سطح خون برای همه کودکان توصیه نمی‌شود، اما اگر فکر می‌کنید فرزندتان با سرب در تماس بوده است، میتوانید او را برای انجام آزمایش خون به آزمایشگاه ببرید.
این غربالگری خونی همان آزمایش ساده خون است. آکادمی بیماری‌های کودکان آمریکا تنها به کودکان 1 تا 2 ساله ای که در خانواده‌های واجد شرایط طرح Medicaid (خانواده‌های محروم و واجد شرایط دریافت کمک‌های پزشکی دولتی آمریکا) زندگی می‌کنند و در معرض خطر هستند، آزمایش خون منظم را توصیه می‌کند. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) پیشنهاد می‌دهند که دولت و سازمان‌های بهداشت محلی معیارهای خود را برای آزمایش خون تعیین کنند تا بتوانند به بیشتر کودکانی که در معرض سرب هستند، دسترسی پیدا کنند و از انجام آزمایش‌های غیرضروری برای کودکان در معرض خطر جلوگیری شود.
درباره ضرورت آزمایش سرب با پزشک کودک خود مشورت کنید. اگر دلایل کافی برای احتمال تماس فرزندتان با سرب دارید، پافشاری کنید که این آزمایش انجام شود.
ورود سرب به بدن کودک
سرب میتواند به چندین روش وارد بدن کودک شود:
- استنشاق براده‌های سرب در هوا – این میتواند از منابعی مانند رنگ‌های حاوی سرب در درها و پنجره‌ها یا اسباب‌بازی‌های قدیمی تولید شود.
- خوردن خاک یا رنگ حاوی سرب – حتی اگر کودک ذرات رنگ را مستقیما به دهان نبرد، وجود رنگ‌های سرب‌دار در خانه یا اطراف آن میتواند باعث ورود سرب به بدن کودک شود.
- بلعیدن براده‌های سرب – براده‌های کوچک سرب می‌توانند به دست‌های کودک بچسبند و سپس هنگام غذا خوردن یا گذاشتن انگشتان در دهان وارد بدن شوند.
منابع دیگر حاوی سرب شامل
- مبلمان، اسباب‌بازی‌ها و لوازم بازی قدیمی با رنگ یا پوشش حاوی سرب
- کف‌پوش‌های وینیلی قدیمی
- لوله‌کشی‌های قدیمی سربی یا مسی با اتصالات جوش سرب
- شیرآلات برنجی وارداتی یا قدیمی
- کلیدهای برنجی
- ظروف شیشه‌ای کریستال سربی
- ظروف سفالی با لعاب سربی
- قوطی‌های بسته‌بندی حاوی پوشش سربی
- سنگ وزنه‌های سربی قلاب ماهیگیری
- سرب همچنین میتواند از طریق شمع‌های دارای فتیله‌های فلزی حاوی سرب وارد هوا شود.
- در برخی موارد، نورگیرهای وینیلی قدیمی نیز می‌توانند مقادیر قابل توجهی گرد سرب تولید کنند.
- افراد باردار با مسمومیت سربی نیز می‌توانند سرب را به جنین منتقل کنند.
پس بهداشت و ایمنی در برخورد با منابع احتمالی سرب بسیار مهم است.
عوارض مسمومیت با سرب
مسمومیت شدید سرب، به رغم نادر بودن، میتواند عواقب جدی داشته باشد. اجازه دهید برخی نکات مهم در این زمینه را مرور کنیم:
- پیشگیری بهترین راه است. شناسایی و کنترل منابع احتمالی سرب در محیط زندگی و تغذیه بسیار مهم است. این شامل رنگ‌های حاوی سرب، خاک آلوده، آب آلوده، ظروف فلزی قدیمی و غیره میشود.
- در صورت تماس با سرب، ممکن است هیچ علامتی بروز نکند، به‌ویژه اگر میزان سرب در خون کم باشد. اما با افزایش میزان سرب، علایمی مثل سردرد، درد شکمی، یبوست، کم‌اشتهایی، بی‌قراری و استفراغ ممکن است ظاهر شوند.
- مسمومیت سرب میتواند آثار جدی بر سلامت داشته باشد. کاهش هوش، مشکلات یادگیری، رفتاری و شنیداری، مشکلات رشد و آسیب کلیه از جمله عوارض آن هستند. در موارد شدید، عدم رشد ذهنی، کما و حتی مرگ رخ میدهد.
بنابراین پیشگیری و کنترل مواجهه با سرب بسیار مهم است. در صورت هر گونه نگرانی، حتما با پزشک مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر، میتوانید به منابع معتبر پزشکی مراجعه کنید.
درمان مسمومیت با سرب
در اغلب موارد مسمومیت مزمن با سرب، پزشکان درمان دارویی خاصی توصیه نمی‌کنند. تنها کاری که باید انجام داد، یافتن و حذف منبع سرب است (به توصیه‌های زیر توجه کنید). بعد از قطع تماس با منبع سرب، بدن کودک به تدریج سرب موجود را دفع می‌کند. این روند ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.
اما اگر مقدار سرب در خون بسیار بالا باشد، پزشک ممکن است درمان با داروهای کی لیت را تجویز کند. این درمان به صورت خوراکی انجام میشود، اما گاهی ممکن است نیاز به بستری شدن و درمان وریدی نیز باشد.
تشخیص وجود سرب اطراف خانه
آزمایش وجود سرب در محیط زندگی شما بستگی زیادی به عوامل مختلفی مانند سن، محل زندگی و وضعیت خانه شما دارد. اگر به هریک از سوالات زیر پاسخ مثبت باشد، باید آزمایش تخصصی برای تشخیص وجود سرب در خانه و حیاط خود انجام دهید:
- آیا در نزدیکی آزادراه یا محدوده‌های صنعتی که مواد حاوی سرب مثل بازیافت باتری یا ذوب سرب وجود دارند، زندگی می‌کنید؟
- آیا خانه شما بیش از 30 سال قدمت دارد؟ (حدود 83% خانه‌ها و 86% ساختمان‌های عمومی ساخته شده قبل از 1980 از رنگ‌های حاوی سرب استفاده کرده‌اند)
- آیا لوله‌کشی خانه شما از لوله‌های مسی با اتصالات لحیم سرب استفاده می‌کند؟
- آیا رنگ خانه شما پوسته میدهد یا می‌ریزد؟ (البته اگر رنگ حاوی سرب باشد ولی در شرایط خوبی قرار داشته باشد و احتمال تماس یا خوردن آن وجود نداشته باشد، جای نگرانی نیست)
رنگ خانه با رنگ حاوی سرب
بازداشتن رنگ زدایی تا زمان بزرگتر شدن کودکان توصیه میشود. سرب موجود در رنگ ها هنگام پاک کردن آنها به طور گسترده در هوای داخل خانه پخش میشود که خطرناک‌تر از حبس سرب پشت دیوارها است. متخصصان توصیه می‌کنند که بازداشتن رنگ زدایی تا زمانی که کودکان بزرگتر و کمتر در معرض آسیب شوند، بهتر است.
اگر رنگ زدایی را انجام می‌دهید، برای امنیت بهتر است زنان باردار و کودکان خردسال تا پایان کار در جایی دیگر مستقر شوند. اگر این ممکن نیست، کارگران باید کار رنگ زدایی را قسمت به قسمت انجام دهند و جلوی آلودگی سایر نواحی خانه و حیاط را بگیرند.
اگر رنگ در شرایط خوبی است و می‌خواهید خودتان آن را پاک کنید، باید مراقب باشید و گاهی خاک حاصل از سطوح رنگ شده را با پارچه نمدار یکبار مصرف پاک کنید.
نظرات کاربران