واکسیناسیون، بخشی از مراقبتهای پزشکی کودکان است که از لحظه تولد شروع میشود و در طول دوران کودکی و حتی نوجوانی ادامه مییابد. انجام واکسیناسیون، به کودکان و نوزادان در برابر بیماریهای جدی مختلف حفاظت میکند. از این رو، آگاهی از برنامه واکسیناسیون کودک و مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد بسیار حیاتی است و تمام والدین باید درباره آنها اطلاعات کافی داشته باشند.
واکسن دوماهگی، که به عنوان دومین واکسنی است که به نوزادان تزریق میشود، یک دوره مهم و پرتنش برای مادران است. این واکسن دوماهگی بسیار حیاتی است و نوزاد را در برابر پنج بیماری جدی محافظت میکند. معمولاً در قسمت بیرونی ران نوزاد تزریق میشود و نوزاد را در برابر بیماریهایی مانند دیفتری، کزاز، سیاهسرفه، هپاتیت B و هموفیلوس محافظت میکند.
واکسنهای مورد نیاز برای کودکان در سنین مختلف
قبل از بحث درباره مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد، مفید است ابتدا با انواع واکسنهایی که باید در سنین مختلف به نوزادان و کودکان تزریق شوند، آشنا شوید.
واکسنهای مورد نیاز در سنین مختلف کودکان:
– بدو تولد: واکسن سل و واکسن سهگانه.
– دو ماهگی: واکسن پنجگانه (دیفتری، کزاز، سیاهسرفه، هپاتیت ب و هموفیلوس).
– چهار ماهگی: واکسن پنجگانه (دیفتری، کزاز، سیاهسرفه، هپاتیت ب و هموفیلوس).
– شش ماهگی: واکسن پنجگانه به همراه واکسن فلج اطفال.
– یک سالگی: واکسن MMR (سرخک، سرخجه و اوریون).
– هجده ماهگی: واکسن سهگانه به همراه واکسن فلج اطفال و واکسن MMR.
– شش سالگی: واکسن سهگانه به همراه واکسن فلج اطفال.
چگونگی عملکرد واکسنها:
اکنون که با لیست و زمانبندی واکسنهای نوزادان آشنا شدهاید، مفید است نحوه عملکرد واکسنها را هم بدانید. واکسنها با تولید نسخه ضعیف یا کشتهشدهای از باکتریها یا ویروسها که بیماری خاصی را ایجاد میکنند، به ایمنسازی در برابر آن بیماری کمک میکنند.
زمانی که این باکتریها و ویروسهای بسیار ضعیف به صورت تزریقی یا خوراکی وارد بدن نوزاد میشوند، سیستم ایمنی کودک حملهای را آغاز میکند و بدن را مجبور به تولید آنتیبادیها میکند.
پادتنها که در بدن کودک فعال باقی میمانند، در صورتی که نوزاد با بیماری واقعی روبهرو شود، سیستم ایمنی بدن قادر به دفاع است. به عبارت دیگر، اگر سیاهسرفه در محل زندگی شما شیوع پیدا کند، کودکی که واکسن آن را دریافت کرده است، به طور قابل توجهی کمتر از کودکانی که واکسینه نشدهاند، احتمال ابتلا به این بیماری را دارد.
بنابراین، علاوه بر توجه به نکات مهم مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد، به زمانبندی واکسیناسیون نیز توجه کنید و تلاش کنید که واکسنهای لازم در زمان مقرر خود تزریق شوند.
اثرات جانبی واکسن در نوزادان و کودکان:
با آگاهی از عوارض واکسن، شما میتوانید مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد را بهتر اجرا کنید. عوارض زیر به طور معمول پس از تزریق واکسن در کودکان رخ میدهد و در بیشتر موارد نیاز به نگرانی نیست، مگر اینکه تب کودک بسیار بالا باشد یا عوارض بیش از سه روز ادامه داشته باشند؛ در این مواقع، به سرعت به پزشک مراجعه کنید. عوارض واکسن در نوزادان شامل موارد زیر است:
– مشکلات تنفسی
– تغییر در صدای کودک (خشن شدن صدا)
– تورم گلو
– احساس ضعف
– افزایش ضربان قلب
– تغییر رنگ پوست (پریدگی)
– تب خفیف
– سرگیجه
– آبریزش بینی
– قرمزی، ورم و تشکیل توده در محل تزریق واکسن
لازم به ذکر است که این عوارض عموماً به صورت گذرا و بدون عواقب جدی ظاهر میشوند.
مراقبت های لازم بعد از واکسن زدن نوزاد
در ۲۴ ساعت اول، محل تزریق را با حوله سرد پوشانید: یکی از مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد، استفاده از حوله سرد در محل تزریق واکسن است. این کار به منظور کاهش تورم، خارش و قرمزی در محل تزریق صورت میگیرد. حوله را در این ناحیه قرار داده و بهطور متناوب آن را تعویض کنید. همچنین، از قرار دادن یخ مستقیماً بر روی محل تزریق خودداری کنید.
در ۲۴ ساعت دوم، حوله گرم را روی محل تزریق قرار دهید: نکته دیگری که در مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد باید رعایت شود، قرار دادن پارچه یا حوله نسبتاً گرم بر روی محل تزریق واکسن است. حوله را بهطور متناوب تعویض کنید و برای مدت طولانی روی محل تزریق قرار ندهید.
از لباسهای خنک و گشاد استفاده کنید: نکته سوم در مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد استفاده از لباسهای خنک و گشاد است. لباسها و شلوارهای تنگ میتوانند فشاری به محل تزریق وارد کنند و نوزاد را اذیت کنند.
مایعات بهطور منظم به کودکتان بدهید: تب میتواند باعث کمبود مایعات در بدن شود؛ بنابراین، مطمئن شوید که کودکتان کافی آب مینوشد و به او شیر میدهید. بعد از واکسیناسیون، بعضی از نوزادان اشتهای کمتری دارند و علاقهای به شیر خوردن ندارند.
پس از انجام واکسیناسیون، به مدت ۲۰ دقیقه در محل درمانگاه بمانید تا در صورت بروز آلرژی، به پزشک مراجعه کنید. در نهایت، مهمترین نکته در مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد این است که تنها از استامینوفن برای کاهش تب استفاده کنید و به دادن آسپرین به کودک خود اجتناب کنید.
جمعبندی:
مراقبتهای پس از واکسیناسیون نوزاد بسیار ساده است و به طور معمول با عوارض جدی و طولانی مدت همراه نیست. تنها در صورت بروز تب، میتوانید استامینوفن مصرف کرده و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید.
نظرات کاربران