اگر تجربه بارداری را خودتان یا اطرافیانتان داشتهاید، متوجه شدهاید که در طول بارداری، سونوگرافی بارها انجام میشود. یکی از موارد بسیار مهم در این بررسیها، بررسی محدودیت رشد داخل رحمی جنین است. در واقع، وزن و اندازه جنین در این سونوگرافیها مورد بررسی قرار میگیرد تا پزشک بتواند ببیند که رشد جنین مناسب است یا خیر. محدودیت رشد داخل رحمی یا IUGR چیست و چه تأثیری در سلامت جنین دارد. این مسئله بسیار حائز اهمیت است و در ادامه به آن پرداخته خواهد شد. اگر شما هم علاقهمندید بیشتر درباره رشد جنین در رحم، مشکلات احتمالی آن، علائم رشد ناقص و موارد مشابه آن را بدانید، با ما همراه باشید.
محدودیت رشد داخل رحمی یا IUGR چیست؟
اولین نکتهای که باید بدانید این است که IUGR یا محدودیت رشد داخل رحمی چیست. شاید متوجه شده باشید که پس از انجام سونوگرافی در ماههای مختلف، پزشک وزن تقریبی جنین را به شما اعلام میکند. شاید فکر کنید که این اطلاعات برای شما مهم است تا بدانید وزن جنین شما چقدر است. اما بهتر است بدانید که در هر هفته از بارداری، وزن جنین باید در یک محدوده خاص قرار داشته باشد تا سلامت جنین تأیید شود. وقتی وزن جنین کمتر از این مقدار باشد، احتمال وجود محدودیت رشد داخل رحمی وجود دارد. این مشکل معمولاً به دلیل کمبود یا نرسیدن اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز به جنین رخ میدهد.
تشخیص IUGR چگونه انجام میگیره؟
برای تشخیص زودتر محدودیت رشد داخل رحمی، پزشک از روشهای مختلفی برای اندازهگیری رشد جنین استفاده میکند. این روشها شامل اندازهگیری سایز شکم مادر و تغییرات آن نسبت به مراجعات قبلی، سونوگرافی معمولی، داپلر، مانیتورینگ جنین و… میباشند. همه این روشها قادرند میزان رشد جنین را نشان دهند. در مواقعی که پزشک با اندازهگیری طول و عرض شکم مشکوک به وجود محدودیت رشد داخل رحمی است، از روشهای دیگر مانند سونوگرافی استفاده میکند تا اطلاعات لازم را برای بررسی دقیقتر رشد جنین جمع آوری کند.
چه افرادی دچار مشکل محدودیت رشد داخل رحمی جنین میشن؟
حالا که میدانید IUGR چیست و چگونه تشخیص داده میشود، میتوانید بپرسید که چه افرادی باید نگران این مسئله باشند؟ محدودیت رشد داخل رحمی ممکن است در هر شرایط بارداری رخ دهد، اما احتمال آن برای برخی افراد بیشتر است. این مسئله بیشتر در مادران بارداری که با مشکلاتی مانند دیابت، کم خونی، بیماریهای کلیوی و قلبی، عفونتهای مانند سرخجه و… مواجه هستند، رخ میدهد. همچنین، اگر مادر الکل یا مواد مخدر و دخانیات مصرف کند، وزنگیری و رشد جنین با مشکل مواجه میشود.
محدودیت رشد داخل رحمی یا IUGR موجب کاهش وزن نوزاد در زمان تولد میشود. اگر شرایط جسمی بهبود نیابد، تحمل زایمان طبیعی برای جنین غیرممکن خواهد بود و سطح اکسیژن خون در جنین حتی قبل از زایمان نیز کاهش خواهد یافت. در کل، جنین از نظر سلامتی شرایط مطلوبی ندارد و ممکن است به بیماریهای ثانویه دیگر نیز ابتلا کند.
بهعلاوه، لازم است توجه داشت که محدودیت رشد داخل رحمی به دو شکل متقارن و نامتقارن شناخته میشود. در رشد نامتقارن، بخشی از بدن جنین رشد کمی دارد، در حالی که در رشد متقارن، تمام قسمتهای بدن جنین کاهش رشد مییابند. معمولاً رشد نامتقارن به دلیل مشکلات ژنتیکی و نقص عضوی رخ میدهد که با خطر بیشتری همراه است.
چطور میشه رشد جنین رو بهبود بخشید؟
بلافاصله پس از تشخیص کاهش رشد جنین توسط پزشک، درمان و تجویزات برای رفع این مشکل آغاز میشود. اگر این مسئله به سرعت تشخیص داده شود، قطعاً قابلیت درمان آن راحتتر خواهد بود. با توجه به اینکه نوع محدودیت رشد داخل رحمی یا IUGR مشخص میشود، پزشک بررسیهای لازم را انجام میدهد تا علت کاهش رشد را مشخص کند. در صورتی که مشکل از ناحیه ژنتیکی باشد و امکان بهبود و درمان وجود نداشته باشد، احتمالاً ختم بارداری نیز در نظر گرفته میشود.
در صورتی که مشکل از تغذیه مادر و سبک زندگی او باشد، ضروری است که این مسئله به سرعت رفع شود. بارداری در اکثر موارد منجر به عدم تأمین تغذیه مناسب مادر میشود. در این صورت، استفاده از داروهای تقویتی و مکملهای غذایی برای مادر ضروری است. پزشک گاهی اوقات استراحت مطلق را تجویز میکند تا خونرسانی بهتری برای جنین فراهم شود و از طرفی برای محافظت از جنین در رحم. در نهایت، در صورتی که سلامتی جنین به خطر افتد و بدن مادر قادر به تأمین نیازهای جنین نباشد، ممکن است سزارین انجام شده و تصمیم به زایمان زودرس توسط پزشک گرفته شود.
پیشگیری از محدودیت رشد جنین در بارداری
مادران باردار باید هر چه سریعتر پس از دریافت خبر بارداری خود، به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و به طور منظم معاینات بارداری خود را انجام دهند. در ابتدا، باید علت محدودیت رشد در رحم مشخص شود. پزشک در این معاینات وزن جنین را بررسی میکند و در صورت وجود مشکل، به سرعت آن را تشخیص میدهد و درمان را آغاز میکند. در اکثر موارد، محدودیت رشد جنین در رحم با استفاده از داروها و تغییر در سبک زندگی مادر به راحتی قابل حل است. بنابراین، معاینات بارداری باید به جدیت گرفته شده و توصیههای پزشک با دقت اجرا شود.
نظرات کاربران