زردی نوزاد یک وضعیت پزشکی است که معمولاً در اوایل زندگی نوزادان رخ میدهد. این مشکل ناشی از تجمع بیش از حد مادهای به نام بیلیربین در بدن است که باعث افزایش دانههای زرد رنگ در پوست و سایر بافتهای بدن نوزاد میشود. زردی نوزاد نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد زیرا ممکن است نشانهای از وجود مشکلات جدی در کبد یا سیستم صفراوی نوزاد باشد.
در طی سالها، روشهای مختلفی برای درمان زردی نوزاد ارائه شده است. با پیشرفت علم و پزشکی، روشهای درمانی بهبود یافته و عوارض جانبی کاهش یافتهاند. در این مقاله، روشهای درمان و بهترین راه درمان زردی نوزاد مورد بررسی و بحث قرار میگیرند. هدف این مقاله ارائه اطلاعات جامع و جدید درباره روشهای مختلف درمان زردی نوزاد به والدین است تا آنها بتوانند تصمیم بهتری درباره درمان سریع زردی نوزاد خود بگیرند.
منظور از زردی نوزاد چیست؟
آیا پوست یا چشمان نوزاد شما زرد رنگ شده است؟ آیا فرزند تازه متولد شده شما به شدت خسته است و نمیخواهد غذا بخورد؟ این رفتارها میتواند نشانهای از زردی نوزاد باشد.
زردی نوزاد زمانی اتفاق میافتد که در سطح خون نوزاد شما مادهای به نام بیلی روبین جمع میشود. این رنگدانه زرد در طی بازیافت طبیعی گلبولهای قرمز قدیمی در بدن ایجاد میشود. کبد به تجزیه بیلی روبین کمک میکند تا بتوان آن را با مدفوع از بدن نوزاد خارج کند.
درست پس از تولد نوزاد، کبد کار دفع بیلی روبین را بر عهده میگیرد، اما ممکن است زمان گیر باشد. اکثر نوزادان به طور طبیعی مقدار کمی زردی دارند که معمولاً بین روز دوم و سوم پس از تولد ظاهر میشود. اغلب بر روی نوزادان در 24 ساعت اول زندگی آزمایش غربالگری انجام میشود تا احتمال ابتلا به زردی توسط متخصص پیشبینی شود.
نشانه های زردی نوزاد چیست؟
یرقان ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. هر علامتی که نوزادتان دارد ممکن است به سرعت بدتر شدن وضعیت و زردی آن بستگی داشته باشد. علائم شناخته شده یرقان، زرد شدن پوست چشم است. اما موارد دیگری نیز وجود دارد که باید مراقب آنها بود، از جمله:
- بی حالی نوزاد (به سختی از خواب بیدار میشود).
- نوزاد بد تغذیه میکند یا از شیر خوردن خودداری میکند.
- نوزاد در حال کاهش وزن است.
- نوزاد اسهال آبکی دارد.
در صورت مشاهده هرکدام از این علائم باید فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از صحت و سلامتی فرزند خود مطمئن شوید.
روش های پایین آوردن زردی نوزاد چیست؟
برای درمان یرقان باید از روشها و راههای پایین آوردن زردی نوزاد مانند تغذیه مناسب، طب سنتی، فتوتراپی و قطره زردی نوزاد استفاده کنیم که در ادامه برخی از مهمترین آنها را برای شما معرفی کردهایم.
- تغذیه مناسب نوزاد: تغذیه تقویت شده برای جلوگیری از کاهش وزن نوزاد، عامل مهمی برای سلامتی و رشد نوزاد است و به دفع مواد زائد و بیلی روبین اضافه خون نوزاد کمک بسیاری میکند. همچنین با شیردهی مداوم به نوزاد از کم آبی و خشک شدن پوست آن جلوگیری میشود.
- درمان زردی نوزاد با طب سنتی: یکی از روشهایی که از قدیم مورد استفاده عموم مردم قرار گرفته است، استفاده از طب سنتی برای درمان زردی نوزاد است. در این روشها با استفاده از گیاهان دارویی و خواصی که دارند؛ مانند استفاده از ترنجبین برای زردی نوزاد، یرقان کاهش میابد.
- استفاده از قطره درمان زردی نوزاد: قطره بیلی ناستر که فراوردهای از شیرخشت است، با استفاده از آن کمک زیادی به دفع بیلی روبین و بهبود درمان زردی نوزاد میکند.
- ایمونوگلوبولین وریدی (IVIg): زردی نوزاد ممکن است به دلیل تفاوت گروه خونی مادر و نوزاد به وجود بیاید. این وضعیت باعث میشود که کودک آنتیبادیهایی را از مادر حمل کند که به تجزیه سریع گلبولهای قرمز نوزاد کمک میکند. تزریق داخل وریدی یک ایمونوگلوبولین پروتئین خون که میتواند سطح آنتیبادیها را کاهش دهد، زردی را درمان میکند.
- تبادل خون نوزاد: زمانی که درجه زردی نوزاد افزایش یابد، درمانهای دیگر احتمالاً پاسخ گوی نوزاد نیستند و ممکن است نوزاد نیاز به تعویض خون داشته باشد. این نوع درمان شامل برداشت مکرر مقادیر کمی از خون و جایگزینی آن با خون اهداکننده است که باعث دفع بیلی روبین خون نوزاد و جایگزینی آن با خون بدون بیلی روبین میشود.
اجاره دستگاه فتوتراپی
استفاده از دستگاه زردی نوزاد (فتوتراپی) بهترین راه درمان زردی نوزاد است!
در این روش، نوزاد شما زیر دستگاهی مخصوص که لامپهای ویژهای دارد قرار میگیرد. این لامپها نورهایی در طیف سبز آبی ساطع میکنند. این نورهای مخصوص با طول موج ویژهای که دارند شکل و ساختار مولکولهای بیلی روبین را به گونهای تغییر میدهند که میتوانند هم از طریق ادرار و هم از طریق مدفوع دفع شوند. در طول درمان و استفاده از دستگاه زردی نوزاد، کودک شما فقط از پوشک و چشم بندهای محافظ چشم استفاده میکند.
اگر فرزند شما مبتلا به زردی شده است، میتوانید با مشاوره از تیم با تجربه زردی گرام اطلاعات کافی کسب کنید تا هرچه سریعتر درمان زردی نوزاد خود را آغاز و به بهبود سلامتی او کمک بسیاری کنید.
زمانی که سطح بیلی روبین نوزاد به اندازه کافی پایین بیاید، میتوان درمان را متوقف کرد؛ ولی باید نوزاد 24 ساعت پس از توقف درمان در مطب پزشک بررسی شود تا مطمئن شوید که سطح آن دوباره افزایش نمییابد. عوارض جانبی احتمالی فتوتراپی شامل اسهال آبکی و کم آبی بدن است که پس از توقف درمان از بین خواهند رفت.
چگونه میتوان از زردی نوزاد جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از زردی نوزاد، بهتر است که مادر در دوران بارداری از تغذیه مناسب استفاده کند. تغذیه مادر برای زردی نوزاد یکی از مهمترین روشهای پیشگیری از یرقان است؛ زیرا با خورد و خوراک مناسب مادر، نوزاد میتواند بهتر رشد کند و از تولد زودرس آن که موجب نارسایی و نا کارآمدی کبد نوزاد میشود، جلوگیری کند.
استفاده از غذاهای چرب مانند غذاهای سرخ کردنی، غذاهای نشاسته دار و پر ادویه در دوران بارداری مادر ممنوع است و بجای آنها مادر باردار باید از مکملهایی مانند شیر، خرما و مواد مقوی استفاده کند.
کلام آخر
اگر نوزاد شما دچار زردی شده است، باید با پزشک یا فرد متخصص درمان زردی صحبت کنید و مشاوره بگیرید. آنها میتوانند ارزیابی کنند که آیا نیاز به درمان زردی نوزاد است یا خیر. درمان زردی نوزاد معمولاً در صورتی لازم است که کودک شما دارای سطح بالایی از مادهای به نام بیلی روبین در خون خود باشد، بنابراین برای بررسی این موضوع باید آزمایشاتی انجام شود. اکثر نوزادان مبتلا به زردی نیازی به درمان ندارند؛ زیرا سطح بیلی روبین در خون آنها پایین است. اگر نیازی به درمان یرقان نبود، باید به شیردهی منظم کودک خود ادامه دهید.
زمانی که زردی نوزاد بهمرور زمان بهبود نیافت و سطح بیلی روبین خون او افزایش پیدا کرد، باید از راههای پایین آوردن زردی نوزاد مانند طب سنتی، قطره بیلی ناستر برای زردی نوزاد، فتوتراپی، تبادل خون و غیره استفاده کرد. از آنجایی که سریعترین و بهترین راه درمان زردی نوزاد، اجاره دستگاه فتوتراپی (نوردرمانی) است، این روش درمانی به والدینی که نگران فرزند خود هستند پیشنهاد میشود. سطح بیلی روبین هر 4 تا 6 ساعت پس از شروع فتوتراپی آزمایش میشود تا بررسی شود که آیا درمان مؤثر است یا خیر. معمولاً یک الی دو روز طول میکشد تا سطح بیلی روبین کودک شما تثبیت و کاهش پیدا کند و آن موقع میتوان درمان را متوقف کرد. فتوتراپی به طور کلی برای درمان زردی نوزاد بسیار مؤثر است و عوارض جانبی کمی دارد.
اگر نوزاد شما سطح بسیار بالایی از بیلی روبین در خون خود داشته باشد یا فتوتراپی مؤثر نبوده است، ممکن است نوزاد نیاز به تزریق کامل خون داشته باشد که به عنوان تبادل خون نوزاد شناخته میشود. از آنجایی که خون جدید نوزاد حاوی بیلی روبین نیست، سطح کلی بیلی روبین در خون کودک شما به سرعت کاهش مییابد و درمان زردی نوزاد صورت میگیرد.
نظرات کاربران