حدود ۲۰ درصد از زوج‌های ایرانی با مشکلات ناباروری روبرو هستند. یکی از علل ناباروری در زوج‌ها مربوط به ناباروری مرد است. بررسی به موقع و انجام آزمایش‌های لازم برای تشخیص دلیل ناباروری در مردان می‌تواند منجر به درمان مشکل و افزایش شانس باروری زوج‌ها شود. در این مطلب، می‌توانید با مسائل ناباروری مردان و روش‌های درمان آن آشنا شوید.
عوامل مؤثر در ناباروری مردان چیست؟
در صورت وجود مشکلات باروری، معمولاً تخصصی در این زمینه وضعیت سلامتی مرد و زن را بررسی می‌کند. برای ارزیابی توانایی باروری مرد، پزشک علاوه بر آزمایش‌های خون و اسپرم، نیاز به اطلاعاتی از سابقه پزشکی و سبک زندگی شخص دارد. برخی از سوابق خانوادگی یا روش زندگی مرد ممکن است بر توانایی باروری او تأثیرگذار باشد. در زیر برخی از عواملی که می‌توانند توانایی باروری مرد را تحت تأثیر قرار دهند، آورده شده است:
عواملی که می‌توانند بر توانایی باروری مرد تأثیر بگذارند عبارتند از:
مصرف دخانیات و مواد مخدر
نوشیدنی‌های الکلی
استفاده از استروئیدهای آنابولیک در بدن‌سازی
مصرف داروهای حاوی تستوسترون یا داروهای درمانی برای آرتروز، فشار خون، افسردگی، سرطان، عفونت‌ها یا اختلالات گوارشی
بیماری‌های مزمن مانند دیابت، سرطان یا بیماری تیروئید
تغذیه نامناسب
اضافه وزن شدید
قرار گرفتن در معرض سموم مانند آفت‌کش‌ها یا سرب
وجود بیضه نهفته در دوران نوزادی یا کودکی
ابتلا به فتق بیضه
سابقه ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند کلامیدیا یا سوزاک
واریکوسل و ناباروری
واریکوسل به وضعیتی گفته می‌شود که سیاهرگ‌های کیسۀ بیضه یا اسکروتوم مورد واریس شده و به صورت متورم ظاهر می‌شوند. این وضعیت می‌تواند باعث افزایش دمای بیضه‌ها شود و احتمالاً بر تولید اسپرم تأثیر منفی داشته باشد. بیشتر مردان این مشکل را بدون هیچ علامتی تجربه می‌کنند، اما برخی از آنها ممکن است در ناحیه کیسۀ بیضه درد احساس کنند، به خصوص پس از نشستن، ایستادن یا فعالیت ورزشی طولانی. این درد می‌تواند به صورت پراکنده یا محدود شده باشد.
پزشک به طور عمومی با انجام معاینه فیزیکی بیضه یا سونوگرافی، احتمال وجود واریکوسل را بررسی می‌کند. در صورتی که واریکوسل بر توانایی باروری مرد تأثیر داشته باشد، پزشک ممکن است با استفاده از روش جراحی، مشکل را برطرف کند. همچنین، با استفاده از روش‌های درمانی ناباروری مانند تلقیح داخل رحمی (IUI)، لقاح خارج از رحم (IVF) و میکرواینژکشن، می‌توان به باروری کمک کرد.
مشکلات انزال مردان
درصد کمی از مردان ممکن است به علت انسداد مجرای انزال، مشکلی در رسیدن اسپرم به مایع انزال داشته باشند. این انسداد می‌تواند به آسیب یا خرابی در اندامی که اسپرم را از بیضه‌ها خارج می‌کند یا به مجاری انزال هدایت می‌کند، مربوط باشد و باعث می‌شود که اسپرم در مایع منی حاضر نباشد. همچنین، برخی از مردان ممکن است با مشکل انزال پس‌گرد مواجه شوند. انزال پس‌گرد زمانی رخ می‌دهد که مایع منی به جای خروج از آلت تناسلی هنگام انزال، وارد مثانه می‌شود، به دلیل نقص عملکرد صحیح ماهیچه موجود در دهانه مثانه. آسیب، عفونت، دیابت، مشکلات نورولوژیک، نقص‌های مادرزادی یا وازکتومی می‌توانند عواملی باشند که منجر به بروز مشکلاتی در انزالی شوند.
این مشکلات عموماً بدون علائم خاصی همراه هستند، اما در صورت وقوع انزال پس‌گرد، ممکن است متوجه کدر شدن ادرار شوید یا در هنگام رابطه جنسی و انزال، مقدار کمی یا هیچ مایعی از آلت تناسلی خارج نشود. پزشک ممکن است برای درمان این مشکلات، عمل جراحی را توصیه کند. همچنین، در صورت وجود این مشکل، پزشک می‌تواند با استفاده از استخراج اسپرم از مرد و با استفاده از روش‌های مانند IUI، IVF و میکرواینژکشن، مشکلات باروری را حل کند.
تعداد و کیفیت اسپرم‌ها
در صورت کاهش تعداد اسپرم‌ها در مایع منی، کاهش حرکت اسپرم‌ها یا شکل غیرطبیعی آنها، اسپرم ممکن است قادر به تخمک‌گذاری نباشد. مشکلات مرتبط با تولید اسپرم یا کیفیت آن ممکن است به دلیل عدم تعادل هورمونی، بیماری‌ها، صدمات در اندام‌های ادراری یا تناسلی، تب، تحمل گرمای شدید، برخی اختلالات ژنتیکی و مصرف مواد مخدر و سموم رخ دهد. این مشکلات عموماً هیچ علائم خاصی ندارند و پزشک با انجام آزمایش تحلیل اسپرم می‌تواند به آنها پی ببرد.
در این آزمایش، وضعیت اسپرم در مایع منی مرد مورد بررسی قرار می‌گیرد. پزشک ممکن است برای درمان این نوع مشکل، داروهای باروری را به مرد تجویز کند. این داروها تأثیر قابل توجهی در تولید اسپرم‌های با کیفیت دارند. همچنین، در صورت وجود تعداد کافی اسپرم سالم، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند IUI، IVF و میکرواینژکشن را توصیه کند. در این روش‌ها، تخمک زن از رحم خارج می‌شود و با استفاده از اسپرم‌های جمع‌آوری شده از مرد در محیط آزمایشگاهی، بارور می‌شود.
نظرات کاربران