استفاده از متفورمین برای درمان ناباروری معمولاً به دلیل تأثیرات آن بر روی سیستم هورمونی و متابولیسم بدن است. متفورمین یک داروی حساس‌کننده به انسولین است که در اصل برای درمان دیابت مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما اثرات جانبی این دارو بر روی تخمک‌گذاری و همچنین بهبود عملکرد تخمدان در برخی افراد، باعث شده است که برای درمان ناباروری نیز استفاده شود. اما مکانیسم دقیق که متفورمین چگونه بهبود باروری را تسهیل می‌کند هنوز مشخص نیست.
در مواردی که افراد دارای سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) هستند، ممکن است از متفورمین به تنهایی یا همراه با کلومید (یک داروی تحریک تخمک‌گذاری) یا در دوره درمان بالقوه بارورسازی مصنوعی (IVF) بهره‌مند شوند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف متفورمین در ترکیب با دیگر درمان‌ها مانند کلومید معمولاً نتایج بهتری نسبت به استفاده از متفورمین به تنهایی به همراه دارد.
اگرچه متفورمین می‌تواند برای درمان ناباروری استفاده شود، اما به طور فنی، این دارو یک داروی ویژه باروری نیست. وقتی متفورمین برای درمان ناباروری استفاده می‌شود، در واقع استفاده از آن به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای این مشکل در نظر گرفته می‌شود (بدین معنی که بارداری موفقیت اصلی این دارو نیست).
چگونه از متفورمین برای بارداری استفاده شود؟
برای درک اثر مصرف متفورمین بر روی باروری، مفید است بدانید که این دارو به کاهش مقاومت به انسولین و تأثیرات آن در بدن کمک می‌کند. بسیاری از افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) مقاومت بدنشان نسبت به انسولین دارند. وقتی سلول‌های بدن به میزان طبیعی به انسولین پاسخ نمی‌دهند و به جای آن، حساسیت (یا مقاومت) کمتری نسبت به آن دارند، به این حالت مقاومت به انسولین گفته می‌شود. در صورتی که سلول‌ها مقاوم شوند، بدن فکر می‌کند که انسولین کافی وجود ندارد و در پاسخ، بیش از حد تولید انسولین می‌شود (بیش از نیاز بدن). انسولین برای جذب قند (که به انرژی تبدیل می‌شود) در سلول‌های بدن بسیار حائز اهمیت است. به طور کلی، حفظ سطح مناسب انسولین در جریان خون برای سلامتی کلی بسیار مهم است. بنابراین، به نظر می‌رسد که ارتباطی بین انسولین و هورمون‌های تولید مثلی وجود دارد.
دقیقاً چگونگی این ارتباط هنوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد افزایش سطح انسولین منجر به افزایش سطح آندروژن می‌شود. هرچند آندروژن‌ها در زنان و مردان وجود دارند، اما این هورمون‌ها معمولاً به عنوان “هورمون‌های مردانه” شناخته می‌شوند. سطوح بالای آندروژن در زنان می‌تواند منجر به علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و مشکلات تخمک‌گذاری شود.
استفاده از متفورین برای ناباروری
دلایل متعددی وجود دارد که درمان ناباروری در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، با متفورمین تجویز می‌شود. با این حال، این به معنای استفاده از متفورمین به عنوان یک داروی باروری نیست. در واقع، افزایش متفورمین در زمان تخمک‌گذاری به طور ضروری منجر به موفقیت در بارداری نمی‌شود. درمان با کلومید، لتروزول یا یکی از این داروها به ترکیب با متفورمین، گزینه بهتری برای باروری محسوب می‌شود. همچنین، مکمل‌های بدون نسخه نیز وجود دارند که ادعا می‌کنند باعث افزایش باروری می‌شوند، زیرا شامل موادی هستند که به عنوان تنظیم‌کننده‌های طبیعی انسولین عمل می‌کنند.
به عنوان مثال، مکمل اینوزیتول می‌تواند میزان باروری بالینی را در زنان نابارور که تحت القای تخمک‌گذاری برای تکنیک‌های ICSI یا IVF-ET قرار می‌گیرند، بهبود بخشد. مکمل میواینوزیتول نیز یک ویتامین B پیچیده است که در طالبی، برنج قهوه‌ای و دانه‌های کنجد یافت می‌شود. این ویتامین، هنگام مصرف به صورت مکمل، به طور عمومی عوارض جانبی گوارشی رایج متفورمین را ایجاد نمی‌کند. قبل از شروع مصرف هر مکملی، حتماً از پزشک خود در این زمینه سوال کنید.
متفورمین و عوارض جانبی
عارضه جانبی شایع‌تر متفورمین، ناراحتی دستگاه گوارش است و معمولاً با علائم اسهال همراه است. استفراغ و حالت تهوع نیز ممکن است با مصرف این دارو رخ دهند. در این مورد، مهم است توجه داشته باشید که مصرف متفورمین در هنگام غذا می‌تواند به کاهش عوارض جانبی آن کمک کند. عوارض جانبی مرتبط با هضم ممکن است با گذر زمان کاهش یابند. برخی افراد هم گزارش کرده‌اند که برخی از غذاها نسبت به دیگر غذاها بیشتر باعث ناراحتی معده می‌شوند.
علاوه بر این، عوارض جانبی جدی‌تر مرتبط با مصرف متفورمین برای درمان ناباروری عبارتند از اختلال عملکرد کبد و یک عارضه جانبی نادر اما شدید به نام اسیدوز لاکتیک.
نظرات کاربران