نقش روانپزشک در درمان افسردگی مقاوم به درمان

اگر شما به افسردگی مبتلا هستید و به درمانهای رایج پاسخ مثبت ندادهاید، احتمال ابتلا به افسردگی مقاوم به درمان در شما وجود دارد. از این رو لازم است به کلینیکهای معتبر برای درمان این نوع از افسردگی مراجعه کنید. در اینجا نقش روانپزشک در درمان افسردگی بسیار پر رنگ است. چرا که وی با مهارتهای خود میتواند از روشهای بروز برای درمان شما استفاده کند. با انتخاب دکتر روانپزشک ماهر میتوانید بهبودی کامل خود را مشاهده کنید.

تشخیص تخصصی افسردگی مقاوم به درمان

افسردگی مقاوم به درمان یا TRD به وضعیتی گفته می‌شود که بیمار پس از گذراندن چندین دوره برای درمانی برای افسردگی هنوز به نتایج مناسبی نرسیده باشد. در این شرایط بیماران به دنبال روش‌های جدید و موثر برای درمان می‌گردند. در کلینیک تخصصی مهر رضوی به علت دارا بودن روانپزشکان باتجربه، تشخیص و درمان افسردگی مقاوم به درمان انجام می‌شو‌د. در زیر به نشانه‌های این مدل افسردگی پرداخته شده است:

• احساس غمگینی، بی‌ارزشی و اضطراب که برای چندین ماه یا حتی سال‌ها ادامه‌دار است.
• احساس خستگی و بی‌حالی همیشگی
• سخت بودن انجام فعالیت‌های روزانه
• بی علاقه بودن نسبت به فعالیت‌هایی که قبلا به آن‌ها علاقمند بوده‌اید.
• بی خوابی یا خواب بسیار زیاد
• داشتن افکار خودکشی یا آسیب زدن به خود

ارزیابی دارویی و اصلاح درمان

نفش روانپزشک در درمان افسردگی این است که اغلب افرادی که به اختلال افسردگی‌ مقاوم به درمان مبتلا هستند را درمان آن‌ها را با SSRI یا SNRI شروع کند. با این وجود یک سوم افراد مبتلا، به درمان‌های SSRI/SNRI پاسخ نمی‌دهند. با وجود این‌که این درمان‌ها مرسوم هستند، روانپزشکان در اغلب مواقع از الگوریتم‌های درمانی جهت تعیین مراحل باقی مانده درمان استفاده می‌کنند:

• بهینه سازی: شروع با یک داروی ضد افسردگی (SSRI / SNRI / TCA / MAOI ) و مطمئن شدن از این‌که آزمایش‌ها از نظر دوز و مدت زمان کافی بوده‌اند.
• تغییر: تغییر از یک دسته از داروهای ضد افسردگی به دسته دیگر (یعنی از یک SSRI به یک MAOI)
• ترکیب: اضافه کردن داروهای ضد افسردگی از انواع مختلف (به عنوان مثال SSRI + ضد افسردگی غیر معمول مانند بوپروپیون).
• تقویت: اضافه کردن یک داروی دوم که ضد افسردگی نیست، اما شاید اثر ضد افسردگی داروی اولیه را تقویت کند. مانند لیتیوم، محرک‌های روانی، داروهای ضدروان پریشی غیر معمول (مانند کوئتیاپین، آریپیپرازول، الانزاپین و ریسپریدون)، هورمون های تیروئید.

نقش روانپزشک در انتخاب روش های پیشرفته

علاوه‌بر روش‌های گفته شده، نقش روانپزشک در درمان افسردگی و انتخاب روش‌های پیشرفته را نباید دست کم گرفت. نقش وی در انتخاب روش‌های پیشرفته این است که علاوه بر درمان دارویی و شناختی از دیگر روش‌های درمانی جدید نیز برای بهبود علائم افسردگی استفاده می‌کنند. در زیر به برخی از این درمان‌ها اشاره شده است:

تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال: این نوع درمان، درمانی است که از یک دستگاه برای تحریک الکتریکی مغناطیسی به بخش‌هایی از مغز استفاده می‌کند. ثابت شته که این روش به کاهش علائم افسردگی مقاوم به درمان کمک می‌کند. پروتکل‌های معمولی پنج بار در هفته و در طی شش هفته بوده، اما پروتکلی که تازه تایید شده، به نام شتاب دهی نورومدولاسیون هوشمند استنفورد اخیراً مورد تایید واقع شده است. این روش می‌تواند دوره درمان را به یک هفته کاهش دهد و برخی از بیماران به این نوع درمان، پاسخ قوی‌تری می‌دهند.

تحریک عمیق مغز (DBS): این روش نوعی دیگر از درمان بوده که به طور الکتریکی در مغز موثر است، اما تهاجم بیش‌تری نسبت به TMS دارد. در واقع یک روش جراحی بوده که در آن یک دستگاه ضربان ساز کوچک در قفسه سینه بیمار با الکترودهایی که برای هدف قرار دادن مناطق خاصی در مغز هستند، کاشته می‌شود.

ترکیب دارو درمانی و روان درمانی

از جمله نقش روانپزشک در درمان افسردگی می‌توان به این نکته اشاره کرد که روانشناسان حرفه‌ای علاوه بر درمان افسردگی با دارو از درمان‌های مبتنی بر شناخت برای درمان این افسردگی استفاده می‌کنند. به این معنا که آن‌ها بر این فرض اقداماتی انجام می‌دهند که افکار، احساسات و رفتارها با هم مرتبط هستند. به همین علت هم افراد مبتلا به افسردگی با تغییر تفکر نامناسب و پاسخ‌های غیرمفید و ناراحت کننده می‌توانند بر مشکلات غلبه کنند.

• درمان شناختی رفتاری: مطالعات نشان داد که درمان CBT دارای طولانی‌ترین قدرت اثر بخشی هستند و یک مطالعه نتایج مثبتی را در فواصل ۱۲ و ۴۶ ماهه نشان داده است.
• رفتاردرمانی دیالکتیکی: DBT نوعی از CBT است که رواندرمانگران حرفه‌ای از ان استفاده می‌کنند. این روش درمانی به افراد افسرده یاد می‌دهد که ذهن آگاهی را تمرین کرده و در لحظه زندگی کنند. همچنین می‌توانند با یادگیری مهارت‌های مرتبط، راه‌های سالمی جهت مقابله با استرس و احساسات خود پیدا کنند.
• تحلیل رفتاری شناختی: یکی دیگر از انواع درمان‌ها برای مبارزه با اختلالات افسردگی، درمان تحلیل رفتاری شناختی است. این درمان به طور خاص برای مقابله با افسردگی‌های مقاوم به درمان ساخته شده و ترکیبی از درمان‌های بین فردی، شناختی و رفتاری را شامل می‌شود. هدف از درمان این است که به شما کمک کند تا دنیای بین فردی و تاثیرات آن بر رفتارهایتان را درک کنید تا بتوانید به اهداف بین فردی دست پیدا کنید.
• درمان بین فردی: افسردگی مقاوم به درمان به درمان بین فردی پاسخ مثبت می‌دهد. چرا که دارو درمانی به تنهایی نمی‌تواند مشکلات بین فردی را که ممکن است شخص در حال گرفتن افسردگی از آن‌ها باشد را رفع کند.
• روان‌درمانی پویا کوتاه‌مدت فشرده: این روش در واقع نوعی از درمان است که در کوتاه مدت فرد درمان می‌شود و به شما کمک می‌کند تا ظرفیت‌های عطفی خود را افزایش داده، عوامل عاطفی پشت افسردگی خود را پیدا کرده و به آن‌ها رسیدگی کنید. این اقدامات از طریق کمک  یک روانشناس مجرب قابل انجام است.

مدیریت اختلالات همزمان

مهم‌ترین نقش روانپزشک در درمان افسردگی این است که بتواند اختلالات را به صورت همزمان شناسایی و درمان کند. در زیر به اختلالت همزمان در روانشناسی اشاره شده است:

همبودی اختلالات (Comorbidity):

در این مفهوم، «Overlap» به هم پوشانی علائم و نشانه‌های دو یا چند اختلال روانی در یک فرد اطلاق می‌گردد. به طور مثال یک بیمار ممکن است هم به اضطراب مبتلا بوده و هم علائم افسردگی را داشته باشد. تشخیص و درمان دقیق این همبودی‌ها در درمان اختلال اولیه نقش مهمی ایفا می‌کند.

 هم پوشانی گرایی (Shared Information Bias):

این اصطلاح به یک سوگیری شناختی در گروه‌ها اشاره می‌کند. در گروه‌ها افراد می‌خواهند در مورد اطلاعاتی که برای همه افراد آشنا است، صحبت کنند و کمتر درمورد اطلاعاتی که فقط توسط چند نفر دانسته می‌شود، به گفتگو می‌نشینند. این گرایش به همپوشانی اطلاعات مشترک می‌تواند باعث تصمیم‌گیری‌های نامناسب شود. چرا که اطلاعات مهم و منحصر به فرد نادیده گرفته می‌شوند.

جمع بندی

روانپزشک و روان درمانگر نقش مهمی در شناسایی نوع افسردگی، انتخاب روش درمانی و نظارت در روند بهبودی ایفا می‌کند از این رو نباید نقش روانپزشک در درمان افسردگی را نادیده گرفت. یک روانپزشک خوب باید دارای تخصص، تجربه و دانش روز باشد و خدمات جامعی مانند تشخیص دقیق، تجویز داروهای مناسب و جلسات روان‌درمانی باکیفیت را ارائه دهد تا درمان اثر بخش شود‌. همچنین وی با آموزش مهارت‌های مقابله‌ای و برنامه‌ ریزی برای مراقبت‌های پس از درمان، مطمئن می‌شود که علائم افسردگی به حداقل رسیده‌اند و کیفیت زندگی بیماری بهبود پیدا کرده است. از این رو انتخاب یک مرکز معتبر روانشناسی و روانپزشک باتجربه اهمیت دارد.