نوعی اختلال طیف اوتیسم وجود دارد که با کودکانی مرتبط است که زمان زیادی را صرف بازی‌های رایانه‌ای یا استفاده از رسانه‌های اجتماعی می‌کنند. این اختلال به چالش‌های مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی اشاره دارد که به دلیل استفاده زیاد از صفحات نمایش و تعاملات مجازی به وجود می‌آید.
وسایل دیجیتال جایگزین تعاملات فعال کودکان با محیط شده و باعث می‌شود که کودکان در بیشتر ساعات بیداری خود در تماس مستمر با این دستگاه‌ها باشند. کودکانی که از سنین بسیار پایین روزانه چندین ساعت در معرض وسایل دیجیتال قرار دارند، فرصت تعامل با والدین یا مراقبین خود را از دست داده و تجربیات محیطی غنی که برای رشد سالم دستگاه عصبی ضروری است را کسب نمی‌کنند. برخی از این کودکان، خردسالانی با اختلال طیف اوتیسم هستند.
چالش های کودکان
کودکان مبتلا به اوتیسم مجازی اغلب در پردازش نشانه‌های اجتماعی غیرکلامی، حفظ تماس چشمی، استفاده مناسب از حالات چهره و درگیر شدن در مکالمات دوطرفه مشکل دارند. این چالش‌ها می‌توانند به مشکلاتی در ایجاد و حفظ روابط اجتماعی منجر شوند. همچنین، استفاده بیش از حد از صفحه نمایش می‌تواند به مسائل رفتاری مانند پرخاشگری، تحریک‌پذیری و تکانشگری دامن بزند. اختلالات خواب نیز معمولاً در کودکانی دیده می‌شود که به‌طور مداوم با سیستم‌عامل‌های مجازی درگیر هستند.
درک تعریف، شیوع و علائم اوتیسم مجازی برای شناسایی و رسیدگی به چالش‌های مرتبط با استفاده بیش از حد از صفحه نمایش بسیار حائز اهمیت است. با شناخت علائم و اثرات اوتیسم مجازی، والدین و مراقبان می‌توانند اقدامات پیشگیرانه‌ای برای ایجاد تعادل سالم بین تعاملات مجازی و تجربیات اجتماعی واقعی انجام دهند.
تماشای بیش از حد موبایل و تلویزیون
استفاده بیش از حد از صفحه نمایش می‌تواند تأثیر عمیقی بر رشد کودک داشته باشد، به ویژه در زمینه اوتیسم مجازی. ارزیابی رفتار کلی کودک و تعیین اینکه آیا عادات استفاده از صفحه نمایش آن‌ها به چالش‌هایی که با آن مواجه هستند کمک می‌کند یا خیر، بسیار مهم است. این ارزیابی ممکن است شامل جمع‌آوری اطلاعات از والدین، مراقبان و معلمان درباره تغییرات در رفتار، دامنه توجه، خلق‌وخو و رفاه کلی کودک باشد.
با توجه به اینکه رسانه‌های دیجیتال به طور فزاینده‌ای در زندگی کودکان رایج می‌شوند، ارزیابی جامع اوتیسم مجازی اهمیت زیادی دارد. این ارزیابی‌ها بینش‌های ارزشمندی درباره عادات کودک، مهارت‌های اجتماعی، توانایی‌های ارتباطی و رفتار کلی او ارائه می‌دهند. با درک تأثیر استفاده بیش از حد از صفحه نمایش، متخصصان می‌توانند مداخلات و درمان‌های مناسب را برای مقابله با چالش‌های مرتبط با اوتیسم مجازی تدوین کنند. مداخله زودهنگام و درمان هدفمند، با تمرکز بر کاهش زمان استفاده از صفحه نمایش و ترویج تعاملات اجتماعی در دنیای واقعی، نقش اساسی در حمایت از کودکان مبتلا به اوتیسم مجازی دارد.
نشانه های این اختلال چیست؟
تماشای بیش از حد صفحه نمایش در کودکان خردسال با مجموعه‌ای از علائم و رفتارهایی که مشابه علائم اوتیسم (ASD) هستند، مرتبط است. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
به تأخیر افتادن حرف زدن
کودکانی که بیش از سه ساعت در روز را صرف تماشای صفحه‌نمایش (از جمله موبایل، تبلت یا تلویزیون) می‌کنند، ممکن است دچار تأخیر زبانی شوند. فقدان تعاملات معنادار یا ارتباط با دنیای بیرون می‌تواند به این مشکل منجر شود.
کم شدن توجه و تمرکز
کاهش توانایی تمرکز و حفظ توجه یکی دیگر از علائم است. این می‌تواند به صورت بازه‌های کوتاه‌مدت توجه و گیر کردن در فعالیت‌ها (زمان انجام دادن فعالیت‌ها طولانی می‌شود چون کودک قادر به تمرکز طولانی‌مدت نیست) ظاهر شود.
بیش‌فعالی
کودکانی که زمان زیادی را در فضای ویدیویی یا مجازی سپری می‌کنند، ممکن است دچار بیش‌فعالی شوند. تحرک بیش از حد در صفحه نمایش می‌تواند این وضعیت را تشدید کند یا به وجود آورد.
تاثیر منفی و تحریک‌پذیری
تماشای بیش از حد صفحه نمایش می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت کودک داشته باشد و منجر به تحریک‌پذیری و مشکلات خلقی شود. کودکان ممکن است به راحتی ناامید، عصبانی و بهانه‌گیر شوند.
درمان اوتیسم مجازی
این حقیقت که تماشای صفحه نمایش می‌تواند برای سلامت و رشد کودک مضر باشد، مسلّم است. با این حال، مغز یک اندام خارق‌العاده است که می‌تواند با تحریک و تعامل مناسب ارتقا یابد. حذف زمان صفحه نمایش و ارائه فرصت‌هایی برای کشف و یادگیری تجربیات دنیای واقعی می‌تواند به کودک در غلبه بر “اوتیسم مجازی” کمک کند. به این ترتیب، رشد و سلامت کودک را بهبود بخشید.
روند بهبود کودک
علائم بهبودی در اوتیسم مجازی به ناپدید شدن یا کاهش قابل توجه علائم قبلی اشاره دارد، زمانی که زمان صفحه نمایش محدود یا حذف شده است. هنگامی که اوتیسم مجازی زود تشخیص داده شود و مداخلات مناسب انجام شود، نتایج می تواند به طور قابل توجهی مثبت باشد. در اینجا چند نشانه تشویق کننده وجود دارد که نشان از پیشرفت کودک دارد:
- افزایش زمان بازی: کودک بیشتر به بازی های نیازمند تحرک علاقه نشان می دهد.
- ارتباط چشمی مستقیم: کودک شروع به برقراری ارتباط موثرتر با دیگران می کند.
- بهبود گفتار: کودک بیشتر صحبت کرده و گفتارش واضح تر می شود.
- افزایش بیان عاطفی: کودک حالات چهره و آهنگ های صوتی متنوع تری نشان می دهد.
- استفاده از حرکات دست: کودک شروع به استفاده از ژست ها برای انتقال افکار و نیازهای خود می کند.
- بهبود آگاهی اجتماعی: کودک نسبت به نشانه ها و هنجارهای اجتماعی آگاهی بیشتری پیدا می کند.
این نشانه ها می تواند برای والدین و مراقبین آرامش بخش باشد و امید و دلگرمی در ادامه مسیر بهبودی کودک ایجاد کند.
نظرات کاربران