بیش از نیمی از کودکان سالم و طبیعی در چند روز اول زندگی تغییر رنگ زرد در پوستشان را تجربه میکنند. در صورتی که کودک شما نیز این وضع را دارد، نگران نباشید؛ اما بهتر است با پزشک خود یا کارشناس بهداشت مرکز بهداشت و درمان مشورت کنید، به خصوص اگر زردی در شکم یا پاهای کودک مشاهده میشود. اگر نوزاد شما در بازه زمانی طبیعی حاملگی به دنیا آمده است، احتمالاً در عرض یک هفته، رنگ پوستش به صورت صورتی و زیبا تغییر خواهد کرد. اما اگر نوزاد شما زودتر از زمان معمول به دنیا آمده است، زمان بیشتری برای بازیابی رنگ قرمز و زیبایی پوستش نیاز خواهد بود.
علت یرقان در نوزاد
یرقان در نوزادان سالم به دلیل افزایش سطح بیلیروبین در خون ایجاد میشود. بیلیروبین یک ترکیب شیمیایی است که به هنگام تخریب سلولهای قرمز خون تولید میشود. در نوزادان، سطح این ترکیب بیشتر است زیرا آنها دارای ظرفیت بیشتری برای حمل اکسیژن توسط سلولهای قرمز خون هستند و کبد نیز بهطور کامل قادر به متابولیزم بیلیروبین اضافی نیست. وقتی سطح بیلیروبین به بیش از حد طبیعی افزایش یابد، یرقان یا زردی از منطقه سر به سمت گردن و سینه پیشرفت میکند و در موارد شدید به پاها هم گسترش مییابد. این حالت، که به عنوان یرقان فیزیولوژیک شناخته میشود (متفاوت از نوع نادر و خطرناکی که ناشی از بیماریهای کبدی یا ناسازگاری خونی مادر است)، در کودکان سالم و رشدیده (با سن طبیعی حاملگی) هیچ گونه آسیبی ایجاد نمیکند.
در برخی موارد نادر، در صورت افزایش شدید سطح بیلیروبین، نوزادان ممکن است در معرض خطر آسیب سیستم عصبی قرار بگیرند.
شیوع زردی در نوزادان چقدر است؟
حدود 60 درصد از نوزادان سالم و رشدیده، در روزهای دوم یا سوم پس از تولد با یرقان مواجه میشوند. بیشترین موارد یرقان در این گروه پس از گذشت یک هفته بهبود مییابند.
تقریباً 80 درصد از نوزادان نارس، بین روزهای پنجم و هفتم پس از زایمان با یرقان مواجه میشوند. اکثر موارد یرقان در این گروه در طی دو ماه پس از تولد بهبود مییابند.
چگونه یرقان درمان می شود؟
در صورتی که به نظر میرسد کودک شما مبتلا به یرقان شده است، پزشک ممکن است تستهایی برای اندازهگیری سطح بیلیروبین در خون انجام داده و در صورت لزوم، درمانی را برای او تجویز کند. اگر نوزاد سالم به دنیا آمده و از سایر نظرات سالم باشد، بیشتر پزشکان درمان را به تاخیر میاندازند تا سطح بیلیروبین در خون به بیش از 20 میلیگرم در دسیلیتر ارتفاع یابد.
از اوایل دهه ۱۹۷۰ تا به حال، درمان یرقان از طریق فوتوتراپی (نوردرمانی) انجام میشود. در این روش، نوزادان به نور فلورسنت قرار میگیرند. این نور، مولکولهای بیلیروبین اضافی را تجزیه کرده و کبد نوزاد را در دفع آنها یاری میکند. کودک معمولاً برای یک یا دو روز زیر نور بدون لباس قرار میگیرد و چشمانش با یک ماسک محافظ پوشیده میشود.
اگر سطح بیلیروبین در کودکتان به حدی نرسیده باشد که نیاز به فوتوتراپی داشته باشد، میتوانید با قرار دادن او در معرض نور آفتاب در اوائل روز یا بعد از ظهر به او کمک کنید.
در صورتی که کودکتان بیماری نادر ناسازگاری گروه خونی داشته باشد و سطح بیلیروبین به مقادیر خطرناکی ارتفاع یابد، ممکن است نیاز به تعویض خون وجود داشته باشد. تست خونی Rh که در زمان تولد برای تشخیص ناسازگاری Rh انجام شده است، شما را در مورد احتمال وجود ناسازگاری خونی بین مادر و کودک با دقت بالا آگاه میسازد. به منظور پیشگیری از این موضوع، آمپولهای ضد آنتی بادی D یا روگام به شما تزریق خواهد شد.
چگونه می توانم بگویم آیا کودکم یرقان دارد؟
توصیه میشود که افراد متخصص تست سریعی را برای تشخیص یرقان در منزل انجام دهند. برای این منظور، در یک اتاق با روشنایی مناسب، فشار ملایمی را به سینه کودکتان وارد کنید. اگر پس از برداشتن فشار، رنگ زرد روی پوست مشاهده شود، باید به پزشک خود مراجعه کنید. این تکنیک برای کودکان با پوست حساس بهتر عمل میکند. در مورد سایر کودکان، به زردی موجود در سفیدی چشمها یا لثهها توجه کنید.
به یاد داشته باشید که یرقان یک وضعیت زودگذر است که معمولاً بدون نیاز به درمان بهبود مییابد و هیچ عوارض بلندمدتی ندارد (به استثنای موارد شدید). اگر هرگونه شکی دارید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا اطمینان حاصل کنید که اقدامات صحیح را برای بهبود کودکتان انجام دادهاید.
نظرات کاربران