احتمالاً شما هم آگاه هستید که شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد است، اما آیا می‌دانید که شیر مادر بیشتر از یک ماده غذایی معمولی مزایای فراوانی دارد؟ علاوه بر اینکه شیر مادر تمام ویتامین‌ها و مواد غذایی مورد نیاز نوزاد را در 6 ماه اول زندگی فراهم می‌کند، دارای مواد ضدبیماری نیز می‌باشد و کودک شما را از بیماری‌ها محافظت می‌کند. به همین دلیل، انجمن کودکان آمریکا شیر مادر را تنها غذای ضروری برای نوزاد در 6 ماه اول زندگی توصیه می‌کند. مطالعات علمی نیز نشان می‌دهند که شیردهی به سلامتی مادر نیز مفید است.
محافظت در مقابل مشکلات گوارشی، تنفسی و عفونت های گوش
تحقیقات نشان داده است که فاکتورهای ایمنی موجود در کلستروم یا آغوز (اولین شیر تولید شده توسط بدن مادر)، با ایجاد یک لایه دفاعی بر روی مخاط روده، بینی و گلوی کودک، او را در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کنند. فاکتور اصلی ایمنی در اینجا ترشح igA (ایمونوگلوبولین A) است. این ماده به مقدار زیادی در کلستروم وجود دارد (بنابراین شیردهی باید بلافاصله پس از تولد کودک آغاز شود)، اما در روزهای بعد نیز با مقادیر کمتری در شیر حضور دارد.
شیر مادر، علاوه بر محافظت از کودک در برابر بیماری‌های التهابی روده در دوران کودکی، به او در سنین بالاتر نیز در مقابل ایجاد بیماری‌های التهابی روده محافظت می‌کند. تحقیقات متعدد نشان داده است که وجود یک ارتباط بین عدم مصرف شیر مادر در دوران نوزادی و بروز بیماری‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسرو در بزرگسالی وجود دارد.
محافظت در مقابل ایجاد آلرژی
یافته‌های چندین مطالعه نشان می‌دهد که شیردهی به مدت ۶ ماه یا بیشتر، احتمال بروز حساسیت‌های تنفسی و غذایی را کاهش می‌دهد. حداقل یک مطالعه نیز نشان داده است که این محافظت تا سنین پیری باقی می‌ماند. مطالعه دیگری نشان داده است که نوزادان نارسی که در خانواده‌ای با سابقه آلرژی به دنیا می‌آیند و با شیر مادر تغذیه می‌شوند، کمتر به اگزما مبتلا می‌شوند. همچنین، مطالعه‌ای دیگر نشان داده است که تغذیه صرفاً با شیر مادر حداقل در ۴ ماه اول زندگی، احتمال ابتلا به آسم را در سنین تقریباً ۶ سالگی کاهش می‌دهد.
دانشمندان اعتقاد دارند که اسیدهای چرب و فاکتورهای ایمنی مانند igA در شیر مادر، با متوقف کردن ورود پروتئین‌های بزرگ خارجی به سیستم بدن کودک، مانع بروز واکنش‌های آلرژیک می‌شوند. پروتئین‌های موجود در شیر گاو، که از مواد حساسیت‌زا (آلرژن) شایع‌ترین هستند، به همین دلیل، کودکانی که از شیر خشک‌هایی که بر پایه شیر گاو ساخته می‌شوند تغذیه می‌کنند، بیشتر از کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، به واکنش‌های حساسیتی دچار می‌شوند.
تقویت هوش نوزاد
تعدادی مطالعه نشان می‌دهند که ممکن است بین تغذیه با شیر مادر و داشتن ضریب هوشی (IQ) بالا رابطه‌ای وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد که کودکانی که برای مدت ۶ ماه یا بیشتر از شیر مادر تغذیه می‌کنند، بیشترین فایده را به دست می‌آورند. تخصصی‌ها معتقدند که تماس عاطفی که در طی فرآیند شیردهی شکل می‌گیرد، احتمالاً در افزایش ضریب هوشی نقش دارد، اما نقش اصلی بطور احتمالی مربوط به اسیدهای چرب است که در فرآیند تکامل مغزی نقش مهمی ایفا می‌کنند.
جلوگیری از چاقی در سنین بالاتر
در طول سال‌های گذشته، نقش شیر مادر در وزن کودک در سنین بالاتر مورد تردید قرار گرفته است. در ماه مه ۲۰۰۵، پس از بررسی ۶۱ مطالعه مختلف درباره رابطه بین شیر مادر و چاقی در سنین بالاتر، محققان به این نتیجه رسیدند که تغذیه با شیر مادر در ماه‌های بعد از تولد باعث کاهش خطر چاقی می‌شود. البته، آنها نیز باور داشتند که برای تأیید این رابطه، نیاز به انجام مطالعات بیشتری است.
با توجه به تحقیقات انجام شده، متخصصان اعتقاد دارند که تغذیه با شیر مادر بر روی افزایش وزن در سنین بالاتر تأثیر گذار است، و این موضوع به چند دلیل قابل توجیه است. کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، دارای نظم تغذیه بهتری هستند که باعث می‌شود در سنین بالاتر تغذیه سالم‌تری داشته باشند. این نوع تغذیه حاوی کمترین میزان انسولین (که محرک تولید چربی است) نسبت به تغذیه با شیر خشک است. همچنین، سطح هورمون پروتئینی لپتین در بدن کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، بیشتر است. محققان معتقدند که این ماده در تنظیم اشتها و متابولیسم چربی نقش دارد. علاوه بر این، کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند در هفته‌های اول زندگی به طور سریع‌تر وزن می‌گیرند نسبت به کودکانی که از شیر خشک تغذیه می‌شوند، و این گرفتن وزن سریع در اوایل زندگی با چاقی در سنین بالاتر در ارتباط است.
محافظت در مقابل لوسمی کودکان
بر اساس مطالعات انجام شده، مشخص شده است که تغذیه با شیر مادر می‌تواند منجر به کاهش خطر ابتلا به لوسمی‌های حاد لنفوبلاستیک و میلوئید شود. اما محققان به طور دقیق نمی‌دانند که چگونه شیر مادر می‌تواند این دو نوع سرطان را کاهش دهد. اما آنها باور دارند که آنتی‌بادی‌های موجود در شیر مادر ممکن است سبب تقویت سیستم ایمنی کودک شوند. در حال حاضر، تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام است تا این مسئله به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.
نظرات کاربران