سوپرفتاسیون (Superfetation) به وضعیتی اشاره دارد که در آن یک بارداری دوم و مجزا در طول بارداری اولیه رخ می‌دهد. در این شرایط، یک تخمک دیگر توسط اسپرم بارور شده و با تأخیر روزها یا هفته‌ها نسبت به تخمک بارور اولیه در رحم جای می‌گیرد. نوزادانی که از سوپرفتاسیون به دنیا می‌آیند، معمولاً به عنوان دوقلو در نظر گرفته می‌شوند، زیرا ممکن است در یک روز متفاوت به دنیا آیند. سوپرفتاسیون در سایر گونه‌های جانوری مانند ماهی، خرگوش و گورکن رایج است. اما احتمال وقوع این وضعیت در انسان‌ها مورد بحث قرار گرفته و بسیار نادر تلقی می‌شود. منابع پزشکی تنها چند مورد از سوپرفتاسیون را گزارش کرده‌اند و بیشترین موارد آن در زنانی رخ داده است که تحت درمان‌های کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) قرار گرفته‌اند.
سوپرفتاسیون چگونه اتفاق می افتد؟
در انسان، بارداری زمانی رخ می‌دهد که یک تخمک توسط اسپرم بارور شود و سپس تخمک بارور شده به رحم مهاجرت کند و در آنجا لانه‌گزینی شود. برای وقوع سوپرفتاسیون، لازم است یک تخمک کاملاً متفاوت مجدداً بوسیله اسپرم بارور شده و سپس به طور جداگانه در رحم لانه‌گزینی شود. برای رخ دادن موفقیت‌آمیز این رویداد بسیار نادر، سه شرط باید برقرار شود:
در دوران بارداری، تخمک گذاری (آزاد شدن تخمک توسط تخمدان) کمی بسیار نادر است. این اتفاق فوق‌العاده نامتعارف است، زیرا هورمون‌هایی که در دوران بارداری ترشح می‌شوند، برای جلوگیری از تخمک گذاری تأثیر چندین برابری دارند.
تخمک دوم باید توسط یک سلول اسپرم بارور شود. این نیز بسیار نادر است زیرا هنگامی که یک زن باردار است، دهانه رحم او یک پلاک مخاطی ایجاد می‌کند که از عبور اسپرم‌ها جلوگیری می‌کند. این پلاک مخاطی نتیجه افزایش تولید هورمون‌ها در دوران بارداری است.
کاشتن تخم بارور شده در رحم مادر باردار یک فرایند دشوار است. این امر به دلیل لانه‌گزینی نیازمند ترشح هورمون‌های خاصی است که در صورت بارداری یک بانو ترشح نمی‌شوند. همچنین، نبود فضای کافی برای جنین نیز یک مشکل موجود است.
احتمال وقوع همزمان این سه رویداد بعید تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد. به همین دلیل، گزارش‌های مربوط به سوپرفتاسیون در منابع پزشکی بسیار محدود است و بیشترین موارد آن در زنانی رخ داده است که تحت درمان‌های باروری قرار گرفته‌اند.
آیا علائمی وجود دارد که نشان دهد سوپرفتاسیون رخ داده است؟
با توجه به نادر بودن سوپرفتاسیون، علائم خاصی مرتبط با این شرایط وجود ندارد.
هنگامی که پزشک مشاهده می‌کند که جنین‌های دوقلو با سرعت‌های مختلف در رحم رشد می‌کنند، ممکن است به وجود سوپرفتاسیون شک کند. در طی آزمایش سونوگرافی، پزشک متوجه می‌شود که اندازه دو جنین متفاوت است و این وضعیت به عنوان ناهماهنگی رشد شناخته می‌شود.
با این حال، پزشک احتمالاً پس از مشاهده تفاوت در اندازه دوقلوها، به سوپرفتاسیون پی برد نمی‌شود. دلیل این امر این است که توضیحات متعددی برای ناهماهنگی رشد دوقلوها وجود دارد که بیشتر رایج هستند. یک مثال این است که جفت قادر به حمایت کافی از هر دو جنین نباشد (نارسایی جفت) و توضیح دیگر زمانی است که خون به طور نامتوازن بین دوقلوها (سندروم انتقال خون قل به قل) توزیع می‌شود.
نظرات کاربران