حاملگی مولار به موقعیتی اشاره دارد که در آن، تخم بارور شده حاوی ناهنجاریهای خاصی است. این تخم بارور شده هیچگاه به جنین تبدیل نمیشود و یا به شکل غیر طبیعی رشد میکند و نمیتواند زنده بماند.
در حاملگیهای طبیعی، تخم بارور شده دارای ۲۳ کروموزوم از پدر و ۲۳ کروموزوم از مادر است. اما در اکثر حاملگیهای مولار کامل، کروموزومهای مادر در تخم بارور شده وجود ندارند و کروموزومهای پدر نسخهای دیگر را تکثیر میکنند. به عبارت دیگر، دو نسخه از کروموزومهای پدر در تخم بارور شده وجود دارد و هیچ کروموزومی از مادر در آن موجود نیست. در این حالت، جنین فاقد کیسه جنینی یا هرگونه بافت جفتی نرمال است. به جای آن، یک توده از کیسههای شبیه به خوشه انگور شکل میگیرد.
در بیشتر حاملگیهای مولار جزئی، تخم بارور شده حاوی کروموزومهای مکمل مادری است، اما کروموزومهای پدر دو برابر میشوند. به عبارت دیگر، تعداد کروموزومها در این حالت به ۶۹ کروموزوم افزایش مییابد، در حالی که در حالت طبیعی تعداد کروموزومها ۴۶ است. این پدیده زمانی رخ میدهد که کروموزومهای موجود در اسپرم دو برابر شده باشند و یا این که دو اسپرم تخم مشابهی را بارور کنند.
در این حالت، در میان توده بافت غیر طبیعی که شبیه خوشه انگور است، چندین بافت جفتی شکل میگیرد. جنین رشد خود را متوقف میکند، بنابراین ممکن است که جنین فقط شامل تعدادی بافت جفتی یا کیسه جنینی باشد. اما حتی اگر جنینی به وجود بیاید، در بیشتر موارد آنقدر غیر طبیعی است که نمیتواند زنده بماند. از دست دادن حاملگی به این شکل میتواند ترسناک و ناراحتکننده باشد. اما تا زمانی که تحت درمان مناسب قرار میگیرید، احتمال ندارد که هیچ گونه عواقب جسمانی درازمدت به شما تهدید کند.
حاملگی های مولار چقدر رایج هستند؟
در هر یک هزار حاملگی در ایالات متحده، یک حاملگی مولار رخ میدهد. اگر سن شما زیر 20 سال یا بالای 40 سال است یا قبلاً تجربه حاملگی مولار یا دو یا بیشتر از آن سقط جنین داشتهاید، احتمال اینکه حاملگیتان از نوع مولار باشد، بیشتر خواهد بود.
در ابتدا ممکن است شما علائم یک حاملگی معمولی را تجربه کنید، اما پس از مدتی خواهید مشاهده که لکهها یا خونریزی بیشتری رخ میدهد. خونی که از بدن شما خارج میشود ممکن است به رنگ قرمز روشن یا قهوهای باشد، ممکن است پیوسته یا منقطع و اندک یا شدید باشد. این خونریزی میتواند شش هفته پس از حاملگی یا حتی دیرتر، دوازده هفته پس از آن آغاز شود. همچنین ممکن است با تهوع و استفراغ شدید، انقباض یا تورم شکم (بیشتر از حد معمول ادرار کردن) روبرو شوید. برخی از زنان با حاملگی مولار ممکن است قبل از اواسط حاملگی، تشنج پیشآبستنی را تجربه کنند. با این حال، به دلیل استفاده روزافزون از دستگاههای سونوگرافی توسط پزشکان برای تشخیص زودهنگام حاملگی مولار، بسیار نادر است که این شرایط به اندازهای طولانی شود که علائم فوق را نشان دهد.
در صورتی که شما لکهبینی یا خونریزی در دوران بارداری تجربه میکنید، بایستی بلافاصله با پزشک یا ماما خود تماس بگیرید. حضور لکهبینی یا خون در واقع به معنای وجود حاملگی مولار نیست، اما احتمالاً پزشکتان پیشنهاد خواهد داد که آزمایش سونوگرافی را انجام دهید تا علت خونریزی را تشخیص دهد. همچنین، او ممکن است آزمایش خونی برای اندازهگیری سطح هورمون HCG از شما درخواست کند. در صورت داشتن حاملگی مولار، دستگاه اولتراسوند نشان خواهد داد که در ادرارتان چندین بافت غیرطبیعی شبیه به خوشههای انگور وجود دارد و سطح HCG بالاتر از حد طبیعی خواهد بود.
چه درمانی برای حاملگی مولار وجود دارد؟
در صورت تشخیص حاملگی مولار، لازم خواهد بود به D&C (دیلاتاسیون و کورتاژ) یا کورتاژ ساکشن مراجعه کنید تا بافت غیرطبیعی برداشت شود. این روش میتواند تحت بیهوشی کلی یا موضعی انجام شود. همچنین، پزشکان ممکن است از طریق تزریق داروها به صورت وریدی درد شما را تسکین دهند.
در روش D&C، پزشک ابتدا سپکولوم را به مهبل وارد میکند و سپس با استفاده از یک محلول ضدعفونی کننده، گردنه رحم و مهبل را تمیز میکند. سپس با استفاده از میلههای فلزی باریک، گردنه رحم را گشوده میکند. در مرحله بعد، یک لوله پلاستیکی خالی از داخل گردنه رحم (سرویکس) عبور میکند و بافت مربوط به جنین را به درون آن مکش میکند. در انتها، با استفاده از یک وسیله به نام کورت کیورت، باقیمانده بافت را به آرامی از روی دیوارههای رحم برداشت میکند.
احتمالاً در این مرحله، پزشک ممکن است با استفاده از اشعه ایکس، عکسی از سینه شما بگیرد تا بررسی کند آیا سلولهای غیرطبیعی به ریهها انتشار یافتهاند یا خیر. این اتفاق به ندرت رخ میدهد که این سلولها به مناطق دیگر بدن منتقل شوند، اما در صورت رخ دادن چنین امری، ریهها بیشتر از هر نقطه دیگری در معرض خطر قرار میگیرند.
احتمالاً پزشک شما ممکن است بخواهد سطح هورمون HCG در خون شما را هفته به هفته اندازهگیری کند تا اطمینان حاصل کند که در حال کاهش است (کاهش سطح HCG نشاندهنده عدم وجود بافت مولار است). زمانی که سطح این هورمون به مدت چند هفته متوالی به صفر برسد، هنوز هم نیاز است که در طول یک سال، هر ماه یا دو ماه یکبار سطح آن اندازهگیری شود.
توجه: اگر تصمیم دارید دیگر بچهدار نشوید، ممکن است جایگزینی برای عمل D&C، مانند برداشت رحم، را انتخاب کنید؛ زیرا این کار خطر بازگشت سلولهای غیرطبیعی را کاهش میدهد.
در کل، حدود 2 درصد از زنان مبتلا به حاملگی مولار نسبی و 10 درصد زنان با حاملگی مولار کامل، سلولهای غیرطبیعی را در خود دارند که پس از برداشت بافت، هنوز باقی میمانند. این پدیده به نام “بیماری تروفوبلاستی آبستنی مزمن” شناخته میشود. اگر چنین اتفاقی برای شما رخ داد، نیاز به درمان شیمیایی با یک یا چند داروی ضدسرطان خواهید داشت. همچنین، بررسیهای دیگری مانند اسکن CT یا MRI برای اطمینان از عدم گسترش بیماری به مناطق دیگر رحم نیز انجام خواهد شد.
با درمان سریع و مناسب، تقریباً 100 درصد موارد این بیماری قابل درمان است زمانی که هنوز به جاهای دیگر بدن گسترش نیافته باشد. حتی در موارد نادری که سلولهای غیرطبیعی به اعضای دیگر انتشار یافته باشند، 80 تا 90 درصد از موارد درمان پذیر هستند. پس از رسیدن به بهبودی کامل، لازم است که سطح هورمون HCG به مدت یک سال به صورت منظم کنترل شود و احتمالاً آزمایشهای دیگر نیز انجام شود.
چه موقع می توانم دوباره حامله شوم؟
تفاوتی نمیکند که چه نوع درمانی را دریافت کردهاید، در هر صورت پس از رسیدن سطح هورمون HCG در خون شما به صفر، لازم است تا یک سال برای جلوگیری از حاملگی مجدد اقدام نکنید. اگر قبل از این مدت زمان باردار شوید، سطح HCG در خون شما افزایش مییابد و پزشک قادر نخواهد بود تشخیص دهد که آیا بافت غیرطبیعی بازگشت کرده است یا خیر.
خبر خوب این است که حتی اگر درمان شیمیایی برای حاملگی مولار را تجربه کرده باشید، بر روی باروری یا توانایی شما برای داشتن حاملگی طبیعی تأثیری نخواهد گذاشت. خطر افزایش احتمال مرگ جنین، نقص مادرزادی، زایمان زودرس یا عوارض دیگر برای شما وجود ندارد. همچنین، احتمال داشتن حاملگی مولار مجدد تنها 1 یا 2 درصد است. برای اطمینان حاصل کردن از پیشرفت صحیح در تمام حاملگیهای بعدی، مناسب است که در سه ماهه اول آزمایش سونوگرافی انجام دهید.
چگونه می توانم با احساس ترس و شکستم کنار بیایم؟
تجربه داشتن حاملگی مولار میتواند ترسناک باشد. شما مانند هر زن دیگری که سقط جنین کرده است، با از دست دادن حاملگی خود دست و پنجه نرم میکنید. اما در این حالت، شرایطی غیرطبیعی را تجربه کردهاید که بسیاری از افراد آن را نشنیدهاند. علاوه بر این، نگرانیهایی درباره سلامتی خود نیز دارید. برای اطمینان حاصل کردن از پیشرفت صحیح، حداقل به مدت یک سال باید به صورت منظم تحت معاینات پزشکی قرار بگیرید، ممکن است به دلیل احتمال وجود سلولهای غیرطبیعی مزمن، اضطراب زیادی داشته باشید. در صورتی که بیماری مزمنی دارید، شیمی درمانی ممکن است قدرت و سلامتی شما را به شدت ضعیف کند و حتی ممکن است حاملگی بعدی را به آینده دورتری موکول کند.
ممکن است به دلیل این تجربه، احساس کنید که زندگیتان نابود شده است. همچنین، همسرتان نیز ممکن است احساس غم، اندوه و ناامیدی کند و ممکن است سختی در یافتن راهی برای بیان این احساسات یا حمایت از شما داشته باشد. اگر فکر میکنید که مشاوره میتواند به شما و همسرتان در مواجهه با این مسئله کمک کند، حتماً اقدام کنید. از پزشک خود بپرسید که کجا میتوانید مشاوره دریافت کنید یا به دنبال گروههای حمایتی بگردید.
نظرات کاربران