آپنه خواب در نوزادان یک مسئله شایع محسوب می‌شود. با این حال، بسیاری از والدین این وضعیت را شناخته نمی‌کنند یا به آن اهمیت نمی‌دهند. اگرچه، در صورت عدم اعمال درمان لازم، ممکن است با اختلالات در کیفیت خواب مواجه شوید که بر رشد کودکان تأثیر منفی دارد. بیایید کمی با آپنه خواب در نوزادان آشنا شویم.
آپنه خواب به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن نوزاد در طول خواب دچار توقف نفس موقتی می‌شود یا التهاب دستگاه تنفسی خود را تجربه می‌کند. این مشکل معمولاً در حین خواب شبانه رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به بیدار شدن مکرر و ناراحتی نوزاد شود.
یکی از علل آپنه خواب در نوزادان، بستگی ناحیه بینی و حلق است که می‌تواند نتیجه‌ای از عوامل مختلف مانند تورم بینی، پرانتوس، عفونت تنفسی، عوامل آلرژیک و یا عوامل ساختاری را داشته باشد.
تشخیص آپنه خواب معمولاً توسط پزشک صورت می‌گیرد و در صورت تأیید، درمان‌هایی از قبیل تغییرات در نحوه خواب نوزاد، کاهش عوامل تحریکی، استفاده از دستگاه‌های کمکی تنفسی یا در موارد شدیدتر، عمل جراحی ممکن است توصیه شود.
با توجه به اهمیت خواب در رشد و توسعه نوزادان، توجه به آپنه خواب و مشاوره با پزشک در صورت وجود علائم مربوطه، ضروری است. درمان مناسب آپنه خواب نه تنها می‌تواند به بهبود کیفیت خواب نوزاد کمک کند، بلکه تأثیر مثبتی بر رشد و توسعه صحیح آن داشته باشد.
آپنه خواب چیست؟
آپنه خواب یک وضعیت است که کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار می‌دهد و مانع از استراحت صحیح بدن در طول خواب می‌شود، زیرا باعث توقف موقت تنفس می‌شود. هنگامی که توانایی تنفس را نداشته باشیم، از خواب بیدار می‌شویم و این مانعی بزرگ برای خواب کامل و با کیفیت است. با این حال، واقعیت جالب این است که بیش از یک نوع آپنه خواب وجود دارد. بنابراین، پرسش مطرح می‌شود که انواع آپنه خواب چیستند؟
انواع آپنه خواب شامل موارد زیر می‌شوند:
- آپنه خواب مرکزی (Central Sleep Apnea): در این نوع، مشکل از مرکز تنفسی مغزی ناشی می‌شود و دستورات تنفسی به درستی به عضلات تنفسی منتقل نمی‌شود.
- آپنه خواب انسدادی (Obstructive Sleep Apnea): این نوع آپنه خواب رایج‌ترین نوع آپنه است و ناشی از انسداد مسیر هوایی سربالایی می‌شود. انسداد می‌تواند به دلیل تورم بینی، پرانتوس، عفونت تنفسی، عوامل آلرژیک و یا عوامل ساختاری رخ دهد.
- آپنه خواب مختلط (Mixed Sleep Apnea): در این نوع، هم آپنه خواب مرکزی و هم آپنه خواب انسدادی همزمان وجود دارند.
هر یک از این انواع آپنه خواب ممکن است باعث اختلالاتی در کیفیت خواب و منجر به اثرات منفی بر روی رشد و توسعه نوزادان شود. تشخیص نوع آپنه خواب و درمان آن معمولاً توسط پزشک انجام می‌شود و ممکن است به عوامل مختلفی نظیر تغییرات در نحوه خواب، کاهش عوامل تحریکی، استفاده از دستگاه‌های کمکی تنفسی یا در صورت لزوم، عمل جراحی نیاز باشد.
علت آپنه خواب نوزاد
آپنه در نوزادان در حین خواب ممکن است بیش از یک علت داشته باشد. برخی از علل آپنه در نوزادان عبارتند از:
- سیستم عصبی مرکزی ناکامل: در برخی از نوزادان، سیستم عصبی مرکزی هنوز به طور کامل رشد نکرده است. در این صورت، ممکن است در طی خواب، تنفس را فراموش کنند.
- بزرگ شدن لوزه و آدنوئید: لوزه‌ها و آدنوئیدها در نوزادان علت شایع آپنه در خواب هستند. در این مورد، جراحی در نوزادان معمولاً ترجیح داده نمی‌شود و متخصص اطفال با متخصص گوش، حلق و بینی مشورت می‌کند تا راه‌حل مناسبی ارائه دهد.
- آلرژی: آلرژی و مشکلات تنفسی معمولاً در نوزادان و در اوایل دوران کودکی رخ می‌دهند. در صورت شناسایی علت آلرژی و انجام درمان مناسب، کیفیت خواب بهبود می‌یابد.
- اختلالات تشریحی: وجود اختلال آناتومیکی در دهان، بینی و فک نوزاد می‌تواند باعث آپنه در خواب شود. این نقایص مادرزادی ممکن است تنفس را به ویژه در حین خواب سخت کنند.
- آپنه زودرس خواب: آپنه در خواب معمولاً در نوزادانی که زودرس به دنیا می‌آیند مشاهده می‌شود. در این شرایط، به دلیل عدم توسعه کامل سیستم عصبی مرکزی، نوزاد در طی خواب ممکن است تنفس را فراموش کند.
به منظور تشخیص و درمان آپنه در نوزادان، معمولاً نیاز به مشاوره پزشک دارید. پزشک می‌تواند از طریق تغییرات در الگوی خواب، کاهش عوامل تحریک‌کننده، استفاده از دستگاه‌های کمک تنفسی و در صورت لزوم، اقدامات جراحی را بررسی و توصیه کند.
آپنه در نوزادان در حین خواب ممکن است به دلایل دیگری نیز رخ دهد. این علل شامل موارد زیر می‌شود:
- بیماری‌های تنفسی: بیماری‌های تنفسی مانند عفونت‌های ریه، برونشیولیت و آسم می‌توانند عامل آپنه در خواب نوزادان باشند.
- رفلاکس معده‌ای (GERD): رفلاکس معده‌ای یا برگشت محتوای معده به مری می‌تواند باعث تحریک و تنگی مجرای هوایی شود و در نتیجه آپنه در خواب رخ دهد.
- عدم تعادل در سطح کلسیم و گلوکز در شیمی بدن: عدم تعادل در سطح کلسیم و گلوکز در بدن می‌تواند بر عملکرد عضلات تنفسی تأثیر بگذارد و به آپنه در خواب نوزادان منجر شود.
- مشکلات قلب و عروق خونی: برخی از مشکلات قلبی و عروقی می‌توانند باعث کاهش جریان خون و اکسیژن به ریه‌ها شده و آپنه را در خواب نوزادان ایجاد کنند.
- اضافه وزن: وجود اضافه وزن در نوزادان می‌تواند به تنگی مجرای هوایی و آپنه در خواب منجر شود.
همچنین، نوزادان مبتلا به سندرم داون به دلیل ساختار دستگاه تنفسی فوقانی خود، احتمالاً به آپنه در خواب مبتلا می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که بیش از نیمی از نوزادان مبتلا به سندرم داون، آپنه انسدادی خواب دارند. در این حالت، انسداد مسیرهای تنفسی می‌تواند باعث توقف تنفس در طی خواب شود.
با توجه به وجود این علل مختلف، تشخیص و درمان آپنه در نوزادان به نیاز به مشاوره پزشک متخصص دارد. پزشک بر اساس علائم و علت مشخص شده، برنامه درمانی مناسب را تعیین خواهد کرد.
خروپف کودک در خواب
خروپف یک مشکل شایع است که در کودکان و نوزادان مشاهده می‌شود. به عبارت دیگر، خروپف صرفاً یک مشکل برای بزرگسالان نیست، بلکه در این گروه سنی نیز رخ می‌دهد. با این حال، خروپف ممکن است نشانه‌ای از آپنه خواب باشد. در صورت بروز خروپف در نوزادان، مراجعه به یک متخصص اطفال ضروری است. در طول مراجعه به پزشک اطفال، حتماً جزئیات خروپف را بیان نموده و می‌توانید حتی در حالتی که کودکتان در خواب است، ویدئویی ضبط کنید. به هیچ وجه خروپف کودکتان را به خستگی نسبت ندهید. پزشک اطفال در صورت لزوم، شما را به یک متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع خواهد داد. همانطور که در بالا اشاره شد، اگر کودک شما مشکل آدنوئید (تورم لوزه) یا لوزه دارد، احتمالاً علت آپنه خوابش همین موضوع است. بنابراین، در ابتدا باید به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کرد. علاوه بر این، ممکن است برای مسائلی مانند ضربان قلب، عملکرد مغز و وضعیت تنفسی در طول خواب، نیاز به انجام معاینات تخصصی وجود داشته باشد.
تاثیر آپنه خواب در نوزاد
در صورتی که کودک در حین خواب تنفس خود را متوقف کند، ممکن است سطح اکسیژن خون کاهش یابد. این موضوع ممکن است به دلیل ترشح هورمون رشد که در طول خواب افزایش می‌یابد، متوقف شود. در نتیجه، مشکلات رشدی ممکن است ایجاد شده و رشد سالم کودک تحت تأثیر منفی قرار گیرد.
نظرات کاربران